Η επέτειος του ελεύθερου αιώνα αποτελεί επίκεντρο τοπικού ενδιαφέροντος, αντάξιο της λαμπρής και μακροχρόνιας ιστορίας του τόπου αλλά και της προοπτικής του στο χρόνο. Το τελευταίο συγγραφικό πόνημα του Σωτηρίου Δ. Μασταγκά με τίτλο«1912-2012, 100 ΧΡΟΝΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ» αποτελεί προϊόν κοπιώδους και μακροχρόνιας προσπάθειας που φωτίζει σε βάθος την τοπική ιστορία και διευρύνει τις πληροφορίες για το συνολικό γίγνεσθαι του Λιτοχώρου.
1912-2012. 100 χρόνια συλλογική οργάνωση και σωματεία.Από τη μελέτη του βιβλίου του Σ. Μασταγκά αβίαστα βγαίνει το συμπέρασμα ότι τα σωματεία αποτελούν τον πυλώνα της κοινωνίας των πολιτών και ο βαθμός ανάπτυξης, μακροχρόνιας προσφοράς και δράσης τους είναι τελικά ο ασφαλέστερος δείκτης πολιτισμού κάθε κοινωνίας. Για τον συγγραφέα το θέμα των συλλόγων του Λιτοχώρου είναι μία ιστορία κατεξοχήν πολιτισμική.
Τα στοιχεία που παρατίθενται στο βιβλίο για τα σωματεία, σε συνδυασμό και με άλλες προσεγγίσεις, αποτελούν το πρωτογενές υλικό μιας συνολικότερης πολιτισμικής θεώρησης της ιστορίας της κωμόπολης.
Δεν είναι το πρώτο βιβλίου του Σωτηρίου Δ.Μασταγκά. Ο συγγραφέας με την εκδοτική σειρά ΧΡΟΝΙΚΑ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ – που ήδη βρίσκεται στον Τέταρτο Τόμο – είναι πεπεισμένος ότι η ενασχόληση με την τοπική ιστορία είναι μία σύνθετη ερευνητική διαδικασία, που συγκροτείται σε μια διαχρονική ισορροπία. Στη συνείδηση του, «για να ζήσει και να ευημερήσει ο άνθρωπος χρειάζεται τον άνθρωπο».Εξάλλου, αυτή είναι η σωματειακή ιδέα και έννοια.