Καλωσορίζω το φίλο κ. Wolfgang Schüssel, πρώην Καγκελάριο της Αυστρίας, και εξέχουσα πολιτική προσωπικότητα στην Ευρώπη. Έχει να συνεισφέρει γόνιμες ιδέες στον προβληματισμό για την Ευρώπη του κοινού μας μέλλοντος και τον ευχαριστούμε που είναι, σήμερα, μαζί μας. Είναι, άλλωστε, η πιο κατάλληλη στιγμή να αναθερμάνουμε το σχετικό δημόσιο διάλογο. Θέλω, γι’ αυτό, να συγχαρώ το «Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κ. Καραμανλής», που είχε την πρωτοβουλία της σημερινής εκδήλωσης.
Κυρίες και κύριοι,
Οι μεγάλες κρίσεις, κάθε μορφής, είναι καθοριστικές για τις επόμενες σελίδες της Ιστορίας. Το ίδιο μπορεί να ισχύσει και για τη σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση. Δοκιμάζει, άλλωστε, το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και υπαγορεύει ένα ριζικό επαναπροσδιορισμό στην όλη αρχιτεκτονική του. Υπογραμμίζει την ανάγκη δραστικών παρεμβάσεων για τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των συνεπειών της. Επιτάσσει συντονισμό σε ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Πέρα, όμως, από την οικονομική κρίση, εγείρονται πολλές άλλες μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις. Αφορούν στην ενέργεια, τους φυσικούς πόρους, το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή, την παγκόσμια φτώχεια, τη γήρανση των ευρωπαϊκών κοινωνιών, την οικονομική μετανάστευση. Όλα αυτά επαναφέρουν (και μάλιστα με τον πιο επιτακτικό τρόπο) το ερώτημα «πού πάει η Ευρώπη».
Και στο ερώτημα αυτό, (ερώτημα που, ασφαλώς, δεν είναι καθόλου καινούριο) οφείλουμε να συνθέτουμε τους προβληματισμούς, τις απόψεις και τις ιδέες μας. Οφείλουμε έμπρακτες απαντήσεις, χωρίς καμία αναβολή. Οι καιροί δεν περιμένουν και η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να σπαταλά το χρόνο της.
Κυρίες και κύριοι,
Ολόκληρη η Παγκόσμια Κοινότητα, όλες οι χώρες, όλοι οι λαοί της Ευρώπης, είμαστε αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις μιας πρωτόγνωρης και πολύπλευρης οικονομικής κρίσης, με απρόβλεπτη τροπή, διάρκεια και ένταση. Η αβεβαιότητα της χρηματοπιστωτικής κρίσης παρατείνεται και η πίεση της οικονομικής ύφεσης αυξάνεται σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Όλα αυτά οδηγούν σε καίριας σημασίας συμπεράσματα βγαλμένα από την εμπειρία του παρελθόντος, τις διαπιστώσεις για το παρόν, αλλά και τις εκτιμήσεις για το μέλλον.
Σε ό,τι αφορά το παρελθόν: Η διεθνής οικονομική κρίση επισημαίνει, σε όλους τους ευρωπαίους πολίτες, πόσο βαριές θα ήταν οι συνέπειες για τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας, εάν βρίσκονταν έξω από την ασφάλεια, που παρέχει η Ένωση. Υπενθυμίζει πόσο ευεργετικά λειτουργεί…
- η Ενιαία Αγορά,
- η Ενιαία Νομισματική Πολιτική,
- η Κοινή Αγροτική Πολιτική,
- τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία,
- τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης.
Καταδεικνύει, για μια ακόμη φορά, τα μεγάλα (οικονομικά και κοινωνικά) οφέλη της συμμετοχής μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Επιβεβαιώνει, έτσι, την ορθότητα του δρόμου
που άνοιξαν οι μεγάλοι ευρωπαίοι οραματιστές και υποδεικνύει, σε όλους μας, την ανάγκη
να συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση, ακόμη πιο γρήγορα.
Σε ό,τι αφορά το παρόν: Η διεθνής κρίση επιβάλλει ριζικές προσαρμογές, πρόσθετες δράσεις, συμπληρωματικές πολιτικές. Δείχνει ξεκάθαρα τι χρειάζεται να κάνει η Ε.Ε.. Χρειάζεται να αναλάβει πρωτοποριακό ρόλο στην εγκαθίδρυση ισχυρών διεθνών θεσμών, ικανών…
- να συντονίζουν την αλληλο-εξάρτηση των εθνικών οικονομιών,
- να αντιμετωπίζουν τις αρνητικές επιπτώσεις και
- να δυναμώνουν τις θετικές προοπτικές.
Χρειάζεται να αναπτύξει πρωτοποριακή συμμετοχή στο σχεδιασμό μιας νέας αρχιτεκτονικής για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα του μέλλοντος. Να συμπράξει, έτσι ώστε η αρχιτεκτονική αυτή...
- να εμπεδώνει τη σταθερότητα, αλλά και τη διαφάνεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
- Να αποτρέπει στρεβλώσεις και υπερβολές.
- Να εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Χρειάζεται να δώσει έμπρακτες απαντήσεις στις ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών για τις καταθέσεις τους, τις δανειακές υποχρεώσεις τους, την επιβίωση της επιχείρησής τους, την εργασία τους.
Ταυτόχρονα, η Ε.Ε. είναι ανάγκη να επιμείνει στη στρατηγική των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων, που είναι αναγκαίες για να καταστήσουν την οικονομία της πιο ανταγωνιστική, πιο ανθεκτική, αλλά και (πάνω απ’ όλα) πιο κοινωνική. Είναι ανάγκη να δώσει, ακόμη μεγαλύτερη, έμφαση στις νέες τεχνολογίες, την καινοτομία, την εκπαίδευση, τις πράσινες ειδικότητες, τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Είναι ανάγκη να δώσει έμπρακτες απαντήσεις σε κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα, όπως…
- η ανεργία,
- το κόστος διαβίωσης,
- η στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων και μεσαίων στρωμάτων.
Με μια φράση, να δώσει ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στην κοινωνική συνοχή και το κοινωνικό της πρόσωπο. Όλα αυτά επιβάλλουν συνένωση δυνάμεων και κοινές δράσεις. Μόνο έτσι μπορούμε να έχουμε το μέγιστο αποτέλεσμα, το ταχύτερο δυνατό. Αυτή είναι η αλήθεια. Και η αλήθεια αυτή, δείχνει ξεκάθαρα, το δρόμο μπροστά μας.
Σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις για το μέλλον: Είναι, πλέον, κοινή η διαπίστωση ότι στην Παγκόσμια Κοινότητα αναδύονται νέες οικονομικές δυνάμεις και διαμορφώνονται καινούριοι οικονομικοί πόλοι. O οικονομικός χάρτης του Κόσμου αλλάζει. Και στο χάρτη αυτό, οι ευρωπαϊκές οικονομίες χρειάζονται τη δική τους ενιαία και ισχυρή παρουσία.
Πέρα, όμως, από την οικονομική πρόκληση, η Ευρώπη οφείλει να αναδειχθεί πρωτοπόρος σε πολλά άλλα ζητήματα παγκόσμιας διάστασης. Ιδίως, μάλιστα, σ’ ό,τι αφορά...
- τη διπλή ενεργειακή και περιβαλλοντική πρόκληση,
- την προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων,
- την κλιματική αλλαγή.
Σε κάθε περίπτωση, η Ε.Ε. οφείλει να αντιμετωπίζει συλλογικά, τόσο τις οικονομικές προκλήσεις, όσο και τους πολλούς άλλους παγκόσμιους κινδύνους. Φαίνεται, έτσι, ακόμη πιο καθαρά, ο δρόμος για την Ευρώπη του μέλλοντος. Οφείλουμε, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε τα συμπεράσματα της κοινής εμπειρίας και να πάρουμε αποφάσεις με τη σκέψη στο αύριο.
Οφείλουμε να διερωτηθούμε «πού πάει η Ευρώπη», και να απαντήσουμε στο ερώτημα «ποιά είναι η Ευρώπη που θέλουμε»!
Κυρίες και κύριοι,
Το μέλλον απαιτεί καλύτερο συντονισμό και πιο αποτελεσματικούς μηχανισμούς στη λήψη των αποφάσεων. Απαιτεί νέα ταχύτητα στην πορεία της ευρωπαϊκής εμβάθυνσης. Απαιτεί προσήλωση στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Η δική μας θέση είναι ξεκάθαρη: Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε,...
- είναι μια Ένωση Λαών και Κρατών, που γίνεται ολοένα και πιο δυνατή, μέσα από την ενότητα και τη σύνθεση των δυνάμεών της.
- Αφουγκράζεται και απαντά έμπρακτα στις ανησυχίες, τις αγωνίες, τις προσδοκίες όλων των πολιτών της.
- Υιοθετεί ενιαίες πολιτικές, ικανές να εξασφαλίζουν έναν κοινό χώρο, ανάπτυξης και ευημερίας.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε...
- αποδεικνύει στην πράξη, την προσήλωσή της στις ευρωπαϊκές αξίες.
- Ενισχύει την ασφάλεια των πολιτών της.
- Προστατεύει τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματά τους.
- Δυναμώνει όλους τους πυλώνες του οικοδομήματός της.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε…
- αναπτύσσει ισχυρή διεθνή παρουσία.
- Αρθρώνει ενιαία και δυνατή φωνή, στην παγκόσμια οικονομική και πολιτική σκηνή.
- Είναι πόλος Δημοκρατίας, ειρήνης και διεθνούς συνεργασίας.
Είναι, σε τελική ανάλυση, περισσότερο ισχυρή, περισσότερο πολιτική, περισσότερο αποτελεσματική. Διασφαλίζει, παν’ απ’ όλα, μια πιο δίκαιη Κοινωνία. Ένα πιο δίκαιο μέλλον.