1. Κύριε Παπαθεμελή, ποιες σκέψεις σας γεννώνται με τις εικόνες των επεισοδίων ανά την Ελλάδα το τελευταίο πενθήμερο;
Οργής και αγανάκτησης για την αφαίρεση της ζωής ενός παιδιού για τον χαλασμό που ακολούθησε. Καταστροφή ιδιωτικών αλλά και δημόσιας περιουσίας που οι δράστες δεν θα πληρώσουν, αλλά θα κληθεί ο φορολογούμενος να καταβάλει τον λογαριασμό. Ωστόσο με θρυαλίδα τον θάνατο του παληκαριού ηλεκτρίσθηκε η νεολαία των συνομηλίκων του και αυτή τη στιγμή η χώρα είναι ένα καζάνι που βράζει, έτοιμο να εκραγεί. Κάποιοι μιλούν για τη σταγόνα που ξεχείλισε και άλλοι όπως o επιφανής κοινωνιολόγος Μπάουμαν μας θυμίζουν το επιχείρημα της πεταλούδας που πετά στην Ιαπωνία και γίνεται σεισμός στη Καλιφόρνια. Το βέβαιον είναι, και ο τελευταίος πολίτης άσχετα από κομματικές προτιμήσεις νιώθει ότι είμαστε ακυβέρνητη πολιτεία. Κυβέρνηση υπό εξαφάνιση, αντιπολίτευση αναξιόπιστη, αστυνομία σε αυτοκατάργηση, κράτος σε διάλυση.
2. Λέγεται ότι πρέπει να καταλάβουμε την νεολαία, να αφουγκραστούμε τους φτωχούς κτλ. Έχει κατά τη γνώμη σας σχέση με κοινωνικά αιτήματα ο εφιάλτης που ζήσαμε;
Αυτά που ζήσαμε είχαν αφορμή τον φόνο του νεαρού μαθητή όχι αιτία. Οι κουκουλοφόροι είναι μια διαχρονική πραγματικότητα. Το πλιάτσικο διευκολύνθηκε από την ανυπαρξία δρώσας αστυνομικής παρουσίας, άλλωστε ο υπουργός τους τούς είχε διατάξει «αμυντική στάση». Αλλά οι εμπρηστές και οι λοιποί αδικοπραγούντες δεν πείραξαν εκείνες τις ώρες τους αστυνομικούς, απλά λεηλατούσαν, έκλεβαν και ρήμαζαν υπό τα διατεταγμένα απαθή όμματά τους. Τα μεγάλα ηλεκτρονικά Μ.Μ.Ε μειωμένης ως συνήθως σοβαρότητας και υπευθυνότητας έρριξαν λάδι στη φωτιά. Το υπόβαθρον ενός σιωπηρού ξεσηκωμού, τροφοδοτούμενον από τα υπόγεια ρεύματα της ιστορίας προϋπάρχει. Είναι όλη η κοινωνική πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων με τη σχεδόν θεσμοποιημένη απελπισία των νέων παιδιών: Αζήτητα πτυχία, ενδημική και δομική ανεργία, προγράμματα για «απασχολησιμότητα» τους, αντί πινακίου φακής, νέα φτώχεια. Παράλληλα ένα πολιτικό προσωπικό σε υπηρετική σχέση έναντι, των μεγάλων συμφερόντων, χωρίς όραμα και χωρίς αξιοπιστία. Ιδιαίτερα οι νέοι αποστρέφονται το πρόσωπό τους από την πολιτική διότι δεν περιμένουν τίποτε από αυτήν. Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι ο διεθνής και ιδίως ο γαλλικός τύπος συνδέουν τα εν Ελλάδι με απαρχή ενός νέου κινήματος στην Ευρώπη. Ριζοσπαστικού κινήματος. Βέβαια κάθε τέτοιο κίνημα παράδειγμα ο Γαλλικός Μάης, εξανεμίζεται γρήγορα τα επόμενα χρόνια και οι φοβεροί και τρομεροί πρωταγωνιστές του μεταλλάσσονται σε αρχιτέκτονες του κοινωνικοπολιτικού συντηρητισμού, όρα Κον Μπεντίτ, Κουσνέρ, κ.ά.π. Πάντως για να μην προτρέχουμε ως την ώρα που μιλάμε δεν έχει ακουσθεί εκτός από το «μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι» κάποιο κοινωνικοεπαναστατικό σύνθημα. Υπ' αυτήν την έννοια είναι τουλάχιστον υπερβολικοί οι φόβοι των ξένων για μετάσταση του φαινομένου.
3. Πως κρίνετε τις εικασίες για υποκίνηση – πριμοδότηση των έκτροπων από εξωελλαδικούς ή άλλους κύκλους;
Δεν έχω αποδείξεις, αλλά κάθε αποσταθεροποιητικό γεγονός είναι επιθυμητό σε δυνάμεις που επενδύουν στην άσκηση πίεσης πάνω σε μια χώρα. Και έχουμε τέτοιες και μία και δύο κ.λ.π. Από εμπειρίαν κτηθείσα στην πολιτική μπορώ να εκτιμώ μετά λόγου γνώσεως ότι παρόμοιοι κύκλοι δεν «χαίρονται» απλώς…
4. Υπήρξατε υπουργός Δημόσιας Τάξης, και πολύ πετυχημένος μάλιστα, κάνοντας τομές στον χώρο. Πως κρίνετε την κατάσταση των Σωμάτων Ασφαλείας και το πρόβλημα των αναρχοαυτόνομων συμμοριών;
Η διεξαγωγή απολύτως ασφαλών Ολυμπιακών Αγώνων έδωσε στα Σώματα Ασφαλείας τίτλους αποτελεσματικότητας. Αλλά τα προβλήματα ασφάλειας είναι διαρκή όπως άγρυπνη και σοβαρή πρέπει να είναι η αντιμετώπισή τους. Η αξιοπιστία και το ανθρώπινο πρόσωπο της Αστυνομίας πρέπει να επιβεβαιώνονται κάθε στιγμή. Χρέος της είναι να εγγυάται την ειρήνη, την ασφάλεια, τη ζωή και την περιουσία των πολιτών. Κάθε ζήτημα ασφάλειας είναι εξίσου μέγα ζήτημα, δεν έχει διαβαθμίσεις και εκπτώσεις. Δεν υπάρχει ελαφρυντικό επειδή, για να παραφράσουμε κάπως τον Μπρέχτ κυνηγήσαμε τις τίγρεις, διώξαμε τα λιοντάρια αλλά στο τέλος μας φάγαν οι κοριοί! Η Αστυνομία χρειάζεται διαρκή εκπαίδευση – μετεκπαίδευση των στελεχών της, αδιάκοπη επικαιροποίηση της υλικοτεχνικής της υποδομής, πρόσκτηση των κάθε φορά νέων μεθόδων αστυνόμευσης. Θα μπορούσε για παράδειγμα να χρησιμοποιηθούν λαστιχένιες σφαίρες και άλλες μέθοδοι ακινητοποίησης αδικοπραγούντων ατόμων ή οι μάνικες της Πυροσβεστικής για διάλυση ομάδων που πρέπει να διαλυθούν. Οπωσδήποτε πρέπει οι αστυνομικοί να υπόκεινται κατά τακτά χρονικά διαστήματα σε ψυχοτεχνικά τεστ που να επιβεβαιώνουν την ψυχραιμία τους όσο και τις δεξιότητες τους. Όσα συνέβησαν έπληξαν βάναυσα τη διεθνή εικόνα της χώρας ενώ καταρράκωσαν την εμπιστοσύνη του πολίτη στην αστυνομία, τελικά στο κράτος. Θα χρειασθούν πάντως πολλές τομές και αλλαγές προσώπων για να ανακτήσει η αστυνομία το χαμένο κύρος της.
5. Πιστεύετε ότι υπάρχει δημοκρατική και σωτήρια διέξοδος για την πατρίδα μας υπό τις σημερινές συνθήκες;
Το σύστημα όπως το κατάντησαν δεν είναι σε θέση να απορροφήσει τους κραδασμούς που δέχτηκε. Παραπαίει. Στις δημοκρατίες τη λύση τη δίνει ο λαός με εκλογές. Όμως τα πράγματα δεν είναι απλά. Τα μεγαλοκάναλα της Αθήνας που διαμορφώνουν κοινή γνώμη και πολιτικούς αναμορφωτές δεν θα αφήσουν το λαό να επιλέξει νηφάλια ασκώντας ταυτόχρονα τιμωρητική ψήφο. Η Κυβέρνηση σίγουρα είναι κακή. Αλλά επειδή οι εκλογές δεν πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα να δώσουν αυτοδύναμη πλειοψηφία, πρόωρες εκλογές με αυτό το κλίμα θα μας βάλουν στη δίνη αποσταθεροποιητικών εξελίξεων. Ο κίνδυνος να πάμε από κακή σε χειρότερη Κυβέρνηση μας κάνει επιφυλακτικούς στην ιδέα πρόωρων εκλογών. Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι έτοιμο να κυβερνήσει. Ο Καραμανλής έχει χάσει πολύτιμο ζωτικό χρόνο αντίδρασης. Η πιθανότητα να τον ξανακερδίσει είναι σχεδόν μηδενική. Στη φάση που διανύουμε μια ενδιάμεση Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, ή μια Κυβέρνηση των δυο κομμάτων εξουσίας, ή έστω μια Κυβέρνηση Καραμανλή με σημαντική συμμετοχή εξωκομματικών προσωπικοτήτων θα μπορούσε να ομαλοποιήσει το κλίμα και να αποδώσει έργο στις μεγάλες εκκρεμότητες που έχει ο τόπος.