Είναι η Μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους, με ιστορικά αστρομονάστηρα, κελιά χωμένα σε σπηλιές ή κρεμασμένα σε βράχους, πύργους, τρούλους, καμπαναριά, ψαλμωδίες..., ένα βουνό-ναός με θόλο τον ουρανό, κιβωτός χιλιόχρονη της Χριστιανικής Ορθοδοξίας.
...Τα εντυπωσιακότερα κτίρια στις Καρυές είναι αυτά που στεγάζουν τα γραφεία της Ιεράς Κοινότητας και του Πρωτάτου. Το Πρωτάτο (10ος αιώνας) είναι ο παλαιότερος ναός του Αγίου Όρους, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Πρόκειται για μία τρίκλιτη βασιλική με δύο νάρθηκες. Το εικονοστάσι της εκκλησίας είναι μαρμάρινο.Στο ιερό βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παρθένου «Αξιον Εστί», της Θεοτόκου του Αγίου Όρους.
