ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΝΟΔΟΣ - ΜΠΑΣΔΑΡΑ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2013
ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ο συγγραφέας πραγματεύεται την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος εξαιτίας της επέμβασης του ανθρώπου. Αρχικά επισημαίνει τους λόγους για τους οποίους ο άνθρωπος αναπτύσσει ενδιαφέρον για ανακάλυψη μορφών ζωής στο σύμπαν, τονίζοντας ιδιαίτερα το αίσθημα μοναξιάς που τον περιβάλλει. Στη συνέχεια, υπογραμμίζει την ομορφιά της ζωής στη γη και την εξέλιξη όλων των ειδών που αναπτύσσονται παράλληλα με τον άνθρωπο, ωστόσο επισημαίνει ότι η έλλειψη σεβασμού απέναντι στη φύση οδηγεί στην υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος. Είναι ανάγκη ο άνθρωπος προκειμένου να αποκαταστήσει την επικοινωνία με τη φύση και να ξεπεράσει την μοναξιά του, να απομακρυνθεί από την προσκόλληση του στις νέες τεχνολογίες και να γίνει κοινωνός ουσιαστικής παιδείας και μέτοχος του πολιτισμού. Έτσι, θα αναδείξει τα επιτεύγματα των ανθρώπινων πολιτισμών και θα αποκαταστήσει τη σχέση του με το περιβάλλον, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τη «γήινη» μοναξιά του.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όσο η επικοινωνία πυκνώνει με το
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα, τόσο η μοναξιά μας, η ανθρώπινη, μεγαλώνει και η αποξένωση κυριαρχεί. Αυτό συμβαίνει γιατί η τεχνολογία έχει διεισδύσει στην ζωή μας, στην οποία δίνουμε προτεραιότητα με αποτέλεσμα την απουσία ενεργητικότητας και προσωπικής έρευνας. Ο άνθρωπος απομονώνεται και αποξενώνεται και οι σχέσεις του με τους συνανθρώπους του γίνονται επιφανειακές. Η υπερβολική ενασχόληση με τις νέες τεχνολογίες επιφέρει την αποχαύνωση, τον πνευματικό μαρασμό και τη νέκρωση της σκέψης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ελαχιστοποιείται η ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών και δράσης και το άτομο αναπτύσσει εσωστρέφεια. Έτσι, ο
άνθρωπος αλλοτριώνεται και η κοινωνικότητά του περιστέλλεται καταργώντας την ατομική του ελευθερία.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
α) Η τρίτη παράγραφος παρουσιάζει τριμερή δομή:
Θεματική πρόταση: «Αποκαλύπτεται …….. υπόσταση»
Λεπτομερής Σχόλια: «Από τη μία ………. συμφερόντων του»
Κατακλείδα: «Η υπερφίαλη…………. υπάρξεως»
β)
1. «Περιμένει λοιπόν ένα χέρι βοήθειας και παρηγοριάς από τους πλανήτες και τα μακρινά άστρα».
2. «Γέννησε αριστουργήματα στον λόγο και στην τέχνη. Από την άλλη, ο ίδιος, ο άνθρωπος σφραγίζει την ιστορική πορεία του με πολέμους και αγριότητες, θεοποιεί τα υλικά αγαθά και συντηρεί την αδικία και τις ανισότητες»
3. «Αν όσο είναι ακόμα καιρός τείνει το χέρι του προς τη ζωή αυτή».
4. «το λίκνο της ανθρώπινης ζωής, έχει επουλώσει τις πληγές στις θάλασσες».
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
α)
ταυτόχρονα = παράλληλα, συγχρόνως
γέννησε = δημιούργησε
αισθανθεί = νιώσει
πληθαίνουν = αυξάνονται
ανάλγητη = άπονη, σκληρή , ανελέητη
β)
ανούσια ≠ ουσιώδης, ουσιαστική
εμφανίζεται ≠ εξαφανίζεται
ανέφικτη ≠ εφικτή
πυκνώνει ≠ αραιώνει
υψηλά ≠ χαμηλά
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
α) Στην πρώτη παράγραφο του κειμένου:
Η χρήση του ερωτηματικού από το συγγραφέα προσδίδει αμεσότητα, ζωντάνια και παραστατικότητα στο κείμενο. Γίνεται το ύφος πιο άμεσο, αφυπνίζοντας τον δέκτη και προκαλώντας του το ενδιαφέρον. Επιπλέον κεντρίζει την προσοχή του, τον εισάγει στο θέμα και τον προβληματίζει.
Η χρήση της διπλής παύλας επεξηγεί και συμπληρώνει το νόημα της φράσης και έρχεται σε αντίθεση με το ρήμα “συνειδητοποιηθεί”. Είναι απαραίτητη η παρεμβολή για να εκφραστεί η θέση του συγγραφέα.
β) «Από την άλλη, η ιστορική του πορεία σφραγίζεται από τον ίδιο τον άνθρωπο με πολέμους και αγριότητες και θεοποιούνται τα υλικά αγαθά και συντηρούνται η αδικία και οι ανισότητες»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
α) Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο
Η επέμβαση του ανθρώπου στη φύση
Επιπτώσεις που έχει προκαλέσει η έλλειψη σεβασμού του ανθρώπου προς το φυσικό περιβάλλον.
* Εξαφάνιση φυτικών και ζωικών ειδών, επικίνδυνη μείωση της βιοποικιλότητας.
* Πρόκληση σοβαρών ασθενειών και ψυχοπνευματικών διαταραχών.
* Υποβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης.
* Εξάντληση των φυσικών πόρων και πλουτοπαραγωγικών πηγών.
* Αποδυνάμωση παραδοσιακών επαγγελμάτων όπως η γεωργία, η αλιεία, η κτηνοτροφία.
* Αισθητική παραμόρφωση του τοπίου
* Εξάπλωση της μόλυνσης, ρύπανσης και του νέφους (ρύπανση ποταμών και δεξαμενών, βιομηχανικά απόβλητα πετρελαίου).
* Κίνδυνος φθοράς για τα αρχαιολογικά μνημεία.
* Κλιματολογικές αλλαγές που έχουν ολέθριες επιδράσεις στη βιολογική υπόσταση του ανθρώπου (αύξηση της μέσης θερμοκρασία κατά το μισό βαθμό Κελσίου και του διοξειδίου του άνθρακα, υποχώρηση παγετώνων και άνοδος της μέσης στάθμης της θάλασσας).
* Εξαφάνιση δασών ολόκληρων περιοχών (πολλά στρέμματα πρασίνου οικοπεδοποιούνται για να επιλυθεί το στεγαστικό πρόβλημα)
* Ανάπτυξη παρασιτικών μικροοργανισμών που προκαλούν λοιμώξεις.
* Ο άνθρωπος απομακρυσμένος απ’ το φυσικό περιβάλλον έπαψε να τροφοδοτείται με ευαισθησίες και ερεθίσματα.
* Έλλειψη επαφής με τη φύση, αποξένωση, μοναξιά, αύξηση του άγχους.
* Περιορίζεται η φαντασία και η δημιουργική διάθεση καθώς η φύση αποτελεί πηγή έμπνευσης και η καταστροφή της παρακωλύει την πρόοδο των τεχνών και των γραμμάτων.
β) Τρόποι με τους οποίους μπορεί ο άνθρωπος να αποκαταστήσει τη σχέση του με το φυσικό περιβάλλον.
* Περιβαλλοντική αγωγή και παιδεία μέσω του σχολείου και της οικογένειας με σκοπό την καλλιέργεια της οικολογικής συνείδησης.
* Προώθηση και αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας (αιολική, ηλιακή, γεωθερμική, φυσικό αέριο) –Ανάπτυξη αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.
* Παγκόσμια μέριμνα για τον περιορισμό της αλόγιστης βιομηχανικής ανάπτυξης - Συνετή εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και εξοικονόμηση των πρώτων υλών – Άσκηση πίεσης απ’ την πλευρά των λαών προς τις κυβερνήσεις – Διεθνής συνεργασία.
* Συνειδητοποίηση του ακατάλυτου δεσμού του ανθρώπου με τη φύση και συντονισμένη δράση περιβαλλοντικών οργανώσεων για τη διάσωσή της.
* Χρησιμοποίηση προϊόντων ανακυκλώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον.
* Θέσπιση κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου για την παρεμπόδιση της κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης της φύσης. ( Επιβολή αυστηρών ποινών και κυρώσεων –πρόσθετων μέτρων προστασίας της φύσης )
* Υιοθέτηση από τον άνθρωπο ενός τρόπου ζωής διαφοροποιημένου από το πρότυπο του καταναλωτισμού. – Επιδίωξη του μέτρου και της ποιότητας ζωής. Μείωση υπερκαταναλωτικής διάθεσης που επιφέρει τον περιορισμό των απορριμμάτων.
* Ανάληψη πρωτοβουλιών για αναδασώσεις, δεντροφυτεύεις και ανακύκλωση απορριμμάτων μέσω εθελοντικών πρωτοβουλιών.
* Συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης.
* Ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τα περιβαλλοντικά προβλήματα από τους πνευματικούς ανθρώπους και τους επιστήμονες.
* Άμεση ενημέρωση από τα Μέσα μαζικής Ενημέρωσης (έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος).
* Πολεοδομική μελέτη των κατοικημένων περιοχών για την προστασία των δασών. –Έλεγχος του κυκλοφοριακού για τον περιορισμό της ρύπανσης.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ:
ΧΡΥΣΑΦΗ ΕΥΓΕΝΙΑ
ΜΕΓΑ ΕΛΕΝΗ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΡΑΠΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ
