Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2012

Βιομηχανικά απόβλητα στο αμμορυχείο Λιτοχώρου, ο Δήμος Δίου-Ολύμπου να πει άμεσα «όχι»!

Γράφει ο Προκόπης Διονυσίου Κωφός
Χημικός
Τμήμα Χημείας ΑΠΘ


Δημιουργική Γραφή | Συγγραφή Βιβλίων 
  «Κανένας κίνδυνος ρύπανσης δεν υφίσταται από το υλικό της εταιρίας TOSOH ELLAS, καθώς είναι αδιάλυτο, δηλώνει ο καθηγητής Δασολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Δημήτρης Αλιφραγκής, σε δηλώσεις που παραχώρησε στην εφημερίδα «Real News» (Κυριακή 26/8/2012 – Ρεπορτάζ: Λία Παπαδράγκα)».

Οι πέτρες φαίνεται να είναι αδιάλυτες! Είναι όμως; Αν πάρουμε μια πέτρα που βρίσκεται κάτω από τα κεραμίδια και δέχεται όταν βρέχει μια σταγόνα που πέφτει συνεχώς στο ίδιο σημείο θα δούμε πως εκεί που πέφτει η σταγόνα σχηματίζεται μια τρύπα! Μήπως αυτό σημαίνει πως και η πέτρα που καταρχήν φαίνεται να είναι αδιάλυτη, διαλύεται κι αυτή όταν δοθεί επαρκής χρόνος στο νερό να τη διαλύσει;


Τα νερά από τις βροχές και τα χιόνια αρχικά δεν περιέχουν ασβέστιο. Όταν όμως έρχονται σε επαφή με το έδαφος και τα πετρώματα, παραλαμβάνουν ασβέστιο με αποτέλεσμα στις πηγές ή στα ποτάμια το νερό που έχει ήδη γίνει πιθανόν και πόσιμο περιέχει το απαραίτητο ασβέστιο που πρέπει να έχει για να το πιούμε! Πώς βρέθηκε το ασβέστιο αυτό μέσα στο νερό; Μήπως από την διάλυση των πετρωμάτων με τα οποία ήρθε σε επαφή; Μήπως αυτό σημαίνει πως και τα πετρώματα παρά το ότι μπορούν να θεωρηθούν με την κοινή εμπειρία αδιάλυτα, διαλύονται κι αυτά; Σε ορισμένες περιοχές που τα πετρώματα έχουν αρσενικό, το νερό της περιοχής έχει κι αυτό αρσενικό! Νάτο και το αρσενικό που διαλύεται!

Τα παραδείγματα αυτά δείχνουν ξεκάθαρα πόσο αξία μπορεί να έχει η δήλωση πως το υλικό της εταιρίας TOSOH δεν ρυπαίνει γιατί είναι αδιάλυτο. Κανένα πέτρωμα και κανένα τέτοιο υλικό δεν είναι αδιάλυτο, απλά μπορεί να είναι πολύ δυσδιάλυτο, αλλά στις συνθήκες που υπάρχουν στο φυσικό κόσμο όπου όλα είναι σε κίνηση και υπόκεινται σε μεταβολές και όπου ο χρόνος που διατίθεται είναι απεριόριστος όλα διαλύονται, πιθανόν αργά, αλλά σταθερά! Από την αλήθεια αυτή δεν μπορούν να εξαιρεθούν φυσικά και τα απόβλητα της TOSOH που περιέχουν βαρέα μέταλλα και σε επαφή με το νερό τα ιόντα των βαρέων αυτών μετάλλων θα μεταφέρονται πολύ αργά, αργά, γρήγορα ή πολύ γρήγορα, ανάλογα με τις συνθήκες που κι αυτές υπόκεινται σε μεταβολές, στο περιβάλλον!

Πάλι ο κύριος Αλιφραγκής: «το υλικό αυτό μπορεί να έχει χρησιμότητα για την εξουδετέρωση επικίνδυνων στοιχείων, όπως το αρσενικό και το κυανίδιο». Επίσης τονίζει ότι το υλικό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί «και ως εδαφοβελτιωτικό σε εδάφη όπου λείπουν ο σίδηρος και το μαγγάνιο». «Προτείνει μάλιστα τη χρησιμοποίησή του στις καλλιέργειες ακτινιδίων της Κατερίνης, όπου τα εδάφη είναι αλκαλικά».

Στην εργασία του κυρίου Αλιφραγκή τη σχετική με το συγκεκριμένο βιομηχανικό απόβλητο καλλιεργήθηκαν φυτά με ταυτόχρονη παρουσία αφενός βιομηχανικών αποβλήτων που περιέχουν υπολογίσιμες ποσότητες αρσενικού και αφετέρου παρουσία του βιομηχανικού αποβλήτου της TOSOH και βρέθηκε πως η παρουσία του αποβλήτου της TOSOH περιορίζει το αρσενικό που παραλαμβάνουν τα φυτά από το άλλο βιομηχανικό απόβλητο. Δεν είναι η δουλειά μου να ασχοληθώ εμπεριστατωμένα με την εργασία αυτή, απλά θα θέσω μόνο μερικά ερωτήματα! Τι θα συμβεί με το αρσενικό, όταν χρησιμοποιηθεί μόνο το απόβλητο της TOSOH σε συνηθισμένα εδάφη που δεν είναι επιβαρυμένα με άλλο απόβλητο που περιέχει αρσενικό; Αυτό βασικά ενδιαφέρει στην υπόθεση τη δική μας και όχι η περίπτωση που εξετάζεται! Μήπως τα φυτά, στην περίπτωση αυτή που το αρσενικό στο έδαφος είναι λίγο ή το πιο πιθανόν ελάχιστο, θα παραλάβουν αρσενικό από αυτό που περιέχει έστω σε μικρές ποσότητες το απόβλητο της TOSOH; Γιατί στην εργασία αυτή ενώ αναφέρεται πως έγιναν αναλύσεις στα φυτά για κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, νάτριο ψευδάργυρο, χαλκό, μαγγάνιο και αρσενικό (γιατί παρέλειψαν το μόλυβδο και άλλα βαρέα μέταλλα που περιλαμβάνονται στη σύσταση του αποβλήτου;) στα αποτελέσματα των αναλύσεων αναφέρεται μόνο το αρσενικό; Αν έγιναν οι αναλύσεις γι αυτά τα μέταλλα γιατί δεν αναφέρονται τα αποτελέσματα και αναφέρεται απλά στα συμπεράσματα πως τα φυτά δεν έπαθαν τίποτα; Μπορεί να μην έπαθαν με την πρώτη καλλιέργεια, αλλά τι θα συμβεί με πολλαπλές συνεχόμενες καλλιέργειες; Τα ιόντα των βαρέων μετάλλων ως χημικά στοιχεία που είναι θα είναι εκεί, όπου ρίξαμε το απόβλητο που τα περιέχει, στο χώμα ή όπου αλλού μεταφερθούν, για πάντα, δεν είναι σκουπίδια για να «χωνέψουν», και θα επιβαρύνουν αυξανόμενα σε βάθος χρόνου την περιοχή. Ελπίζω πως οι καλλιεργητές ακτινιδίων της Κατερίνης δεν θα κάνουν το απονενοημένο διάβημα να ρίξουν βιομηχανικά απόβλητα, στην ουσία δηλαδή βαρέα μέταλλα, στις καλλιέργειές τους με την ελπίδα πως τα φυτά τους και η παραγωγή τους θα είναι πιο φτωχά σε αρσενικό, γιατί είναι εντελώς αναμενόμενο πως θα τα εμπλουτίσουν με πολλαπλάσιες ποσότητες άλλων βαρέων μετάλλων και κατά πάσα πιθανότητα και με αρσενικό!

Το βιομηχανικό απόβλητο της TOSOH δεν είναι ούτε «αδιάλυτο», ούτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί φυσικά για «βελτίωση» συνήθων εδαφών, ούτε είναι «μη τοξικό», ούτε «μη επικίνδυνο» όπως είχα την ευκαιρία να εξηγήσω ήδη σε άλλη ανάλυσή μου. Αντίθετα χαρακτηρίζεται ως «δυνητικά επικίνδυνο» και «μη αδρανές» με βάση αφενός τη χημική του σύσταση που περιλαμβάνει βαρέα μέταλλα σε υπολογίσιμες ποσότητες και αφετέρου της μεταφοράς ιόντων βαρέων μετάλλων στο περιβάλλον όταν έρχεται σε επαφή με το νερό. Τα όρια που τίθενται από τους νόμους και τους κανονισμούς για να χαρακτηριστεί ένα απόβλητο επικίνδυνο ή όχι δεν μας αφορούν, αυτά είναι διαφορετικά από χώρα σε χώρα και αλλάζουν ανάλογα με τις συγκυρίες, τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα, όπως τα όρια της χοληστερίνης. Ενώ όμως οι κανονισμοί, οι νόμοι και οι εξουσίες αλλάζουν, τα βαρέα μέταλλα θα είναι εκεί που θέλουν να τα βάλουν ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ, αν καταφέρουν φυσικά να τα βάλουν! Και επιτέλους, μπορεί οι κανόνες και οι νόμοι να υπάρχουν, αλλά δεν μας υποχρεώνει κανείς να τους ενεργοποιήσουμε για να ισχύσουν και στην περίπτωσή μας! Δεν θα είμαστε παράνομοι αν δεν εφαρμοστούν! Όπως δεν θα πάμε φυσικά να κλέψουμε για να ενεργοποιηθεί, να εφαρμοστεί και να ισχύσει ο νόμος που προβλέπει πως οι κλέφτες τιμωρούνται!

Τα απόβλητα αυτά δεν πρέπει να έρθουν σε καμιά περίπτωση στον τόπο μας! Δεν θα βγάλουμε τα μάτια μας μόνοι μας, με τη θέλησή μας, είτε με την αδιαφορία μας, είτε με την επιπολαιότητά μας, είτε με την αφέλειά μας να εμπιστευόμαστε όταν βλέπουμε πως υπάρχουν συμφέροντα, είτε με τις σκοπιμότητές μας. Αυτοί που τα δέχονται, ο δήμαρχος και η πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου, καθυστερούν αδικαιολόγητα να πάρουν πίσω την απόφασή τους να τα δεχτούν! Ας το δουν επιτέλους το θέμα με την κοινή λογική! Είναι αδιανόητο να τοποθετηθούν βιομηχανικά απόβλητα με βαρέα μέταλλα σε ένα τέτοιο μέρος, δυο χιλιόμετρα από το σπίτι του δημάρχου, μερικές εκατοντάδες μέτρα από τη θάλασσα, κοντά σε καλλιέργειες, στους πρόποδες του Ολύμπου, κοντά στον Ενιπέα. Το πρόβλημα των αποβλήτων της TOSOH και των άλλων βιομηχανικών αποβλήτων έπρεπε να είχε λυθεί εδώ και δεκαετίες με κεντρικό σχεδιασμό! Την ανεπάρκεια της πολιτείας να λύσει το πρόβλημα και την εξασφάλιση της μέγιστης κερδοφορίας για τις εταιρίες που ξόδευαν λιγότερα για τη διάθεση των αποβλήτων τους και τώρα προσπαθούν να τα μεταφέρουν όπου να ‘ναι και όπου μπορέσουν δεν θα την πληρώσουμε εμείς υποβαθμίζοντας τον τόπο μας.

Προκόπης Διονυσίου Κωφός
Χημικός