Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

ΤΑ ΠΡΩΤΑΚΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ


Από την Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγο - Παιδοψυχολόγο

Σεπτέμβριος 2011

Εφημερίδα Ίασις

Πρωτάκια Δημοτικού και Γυμνασίου είναι δυνατόν να παρουσιάσουν μέσα στο πρώτο 3μηνο προβλήματα που σχετίζονται  με την ηλικία και τις αλλαγές στην ζωή τους.
Κι ενώ τα πρωτάκια του Δημοτικού σχολείου ίσως παρουσιάσουν μαθησιακά προβλήματα, τα πρωτάκια του Γυμνασίου έχουν συνήθως πρόβλημα στο να αρχίσουν  να μελετούν με σοβαρότητα. 


Πρωτάκια δημοτικού
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την  αρχή. Για να προχωρήσει το παιδί με επιτυχία στην απόκτηση  σχολικών γνώσεων, απαιτείται, μεταξύ άλλων, να έχει αναπτύξει το κίνητρο για μάθηση και να συγκεντρώνει με επιτυχία την προσοχή του σε κάποια δραστηριότητα.  Επίσης, αν έχει την ικανότητα να μεταφράζει τα οπτικά και
ακουστικά ερεθίσματα σε σύμβολα, ώστε να τα καταλαβαίνει.

Χαρακτηριστικά των παιδιών με ειδικές διαταραχές στη μάθηση. 
-Ανώριμη συμπεριφορά
-Είναι παρορμητικά και υπερκινητικά
-Έχουν περιορισμένη συγκέντρωση και προσοχή, με αποτέλεσμα να μη καταλαβαίνουν το μάθημα που διαβάζουν ή να το ξεχνούν εύκολα
-Παρανοούν προφορικές οδηγίες
-Έχουν δυσκολία στην οργάνωση
-Δυσκολεύονται να αρχίσουν και να ολοκληρώσουν μια δουλειά
-Διστάζουν όταν μιλούν και έχουν αδυναμία στην προφορική έκφραση
-Παρουσιάζουν κακό συντονισμό κινήσεων, ενώ ο ρυθμός εκτέλεσης μιας εργασίας είναι αργός.
-Η διάθεσή τους παρουσιάζει απότομες εναλλαγές, θυμώνουν, απογοητεύονται
-Στην ανάγνωση μπερδεύουν, παραλείπουν ή αντιστρέφουν γράμματα ή συλλαβές, διαβάζουν αργά ή συλλαβιστά, χωρίς ροή
-Στο γραπτό λόγο αντιστρέφουν  γράμματα ή ολόκληρη λέξη, χρησιμοποιούν κάποια γράμματα με λανθασμένη σειρά.
-Δείχνουν ότι αγνοούν βασικούς κανόνες γραμματικής, δυσκολεύονται να αντιγράψουν κυρίως από το πίνακα, κ.λπ.
-Στα μαθηματικά δυσκολεύονται στην αντίληψη βασικών κανόνων αλλά και στο συνδυασμό αριθμού με σύμβολο.

Έφηβοι
Η έλλειψη συγκέντρωσης, η παθητικότητα και η έμμεση αδιαφορία για τα μαθήματα από τον έφηβο μπορεί να οφείλονται σε ζητήματα που απασχολούν τον έφηβο διαρκώς, στην ορμονική  αναστάτωσή του ή σε εξωτερικούς περισπασμούς.

Πρακτικά ζητήματα 
Καλό είναι να διαβάζει κάθε μέρα στον ίδιο χώρο και την ίδια ώρα. Ο χώρος μελέτης πρέπει να έχει πολύ καλό φωτισμό και καλό είναι τίποτε να μη θυμίζει άλλες δραστηριότητες. Τα παιδιά πρέπει να  διαβάζουν ξεκούραστα, να μη τους  λείπει δηλαδή ύπνος, να έχουν φάει κάτι προτού αρχίσουν ώστε να μη σηκώνονται κάθε τόσο για νερό ή για να «τσιμπολογήσουν». Το διάβασμα να μη συμπίπτει με ανταγωνιστικές δραστηριότητες που μπορεί να αποσπούν την προσοχή του παιδιού. Πολλά παιδιά για να αποδώσουν πρέπει να κλείνουν το κινητό ή και τον ήχο της συμβατικής συσκευής τηλεφώνου. Όταν το παιδί αισθάνεται ότι κουράστηκε, δεν έχει νόημα   να διαβάσει περισσότερο. Να ξεκινά με τα δύσκολα κεφάλαια, γιατί έτσι, όταν αργότερα κουραστεί ακόμα περισσότερο, θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο τα σχετικά εύκολα.
Το ωράριο του διαβάσματος δεν πρέπει ποτέ να παραβιάζει τις ανάγκες  για ανάπαυση  ή τις ανάγκες για στοιχειώδη ψυχαγωγία.

Τεχνικές συγκέντρωσης 
Ο έφηβος πρέπει αν συνειδητοποιήσει ότι η ώρα της μελέτης δεν είναι ώρα χαλάρωσης. Μπορεί να χαλαρώνει μόνον όταν κάνει διάλειμμα. Προτείνετέ του να σεβαστεί την ανάγκη του για ονειροπόληση, αλλά να της βάλει «ωράριο».
Κάθε φορά που πετάγεται μια ιδέα στο μυαλό του την ώρα που διαβάζει, καλό είναι να σημειώνει ένα μεγάλο Χ ή άλλο εμφανές σήμα στο βιβλίο του. Στη συνέχεια καλό είναι να έχει δίπλα του ένα μπλοκάκι και να σημειώνει εκεί την σκέψη που τον ή την διέκοψε. Ας ορίζει κάθε μέρα ένα σταθερό «ραντεβού» με τον  εαυτό του(π.χ.21.30-22.30) για να ασχολείται με όσα βλέπει ότι «πετάγονται» αυθαίρετα στον μυαλό του την ώρα που μελετά. Προφανώς τον ή την απασχολούν πολύ. Θα πρέπει να τα αντιμετωπίσει. Όταν τελειώσει τη μελέτη, ας εξετάζει πόσες ασκήσει μπόρεσε να λύσει ή παραγράφους να διαβάσει χωρίς διακοπή. Έτσι θα διαπιστώνει ρεαλιστικά ποιο είναι αυτή την εποχή  το όριο του στη συγκέντρωση. Δεκαπέντε λεπτά εντατικής μελέτης, δηλαδή με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης είναι πιο αποτελεσματικά από 45 λεπτά χαλαρής μελέτης.
Σε κάποια παιδιά ταιριάζει το πρόγραμμα με σταδιακή κλιμάκωση. Ξεκινούν να διαβάσουν μόνο μια σελίδα μέχρι το πρώτο  τους διάλειμμα, μετά διαβάζουν 2 σελίδες και κάνουν δεύτερο διάλειμμα κ.λπ.
Κάποια παιδιά βοηθούνται από φράσεις – κλισέ που επαναλαμβάνουν  στον εαυτό τους όταν τον «συλλαμβάνουν» να ονειροπολεί (π.χ «Τώρα, διάβασμα!» ή «θα χαζέψω αργότερα».
Στη συγκέντρωση βοηθά ο σαφής προσδιορισμός της ύλης που θα πρέπει «να βγάλει» ο έφηβος μέσα σε μια μέρα.
Έχει σημασία το παιδί να σηκώνεται από το γραφείο έχοντας ολοκληρώσει κάτι. Να πείσετε το  παιδί σας ότι δεν πρόκειται να χάσει τους φίλους και τις παρέες του μόνον και μόνον επειδή διαβάζει.
Αν δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στο διάβασμα στο σπίτι, τονίστε του ότι  πρέπει να προσπαθήσει  τουλάχιστον να συγκεντρώνεται στις παραδόσεις.