Το 2012 συνέβησαν πολλά τα περισσότερα ήταν δυσάρεστα...
Δυσάρεστος ήταν και ο τρόπος με τον οποίον τα προσλάβαμε και τα βιώσαμε. Ομως, κάθε τόσο, διάβαζα κάποιο άρθρο, άκουγα κάποια γνώμη που έδειχνε ότι ίσως -ίσως- αρχίσουμε να...
ερευνάμε τις κληρονομημένες πεποιθήσεις, πολλές από τις οποίες πρέπει να απορριφθούν
Αυτές τις ημέρες επαναλαμβάνω συχνά, σε όποιον έχει διάθεση ν' ακούσει, ότι βρίσκομαι στο ναδίρ του πατριωτισμού μου. Ανέκαθεν έβλεπα με καχυποψία τον τρόπο της ζωής μας, τις συλλογικές μας νοοτροπίες και μυθολογίες - αλλά η κριτική που ασκούσα στο φιλικό και στο επαγγελματικό περιβάλλον θεωρούνταν «γκρίνια», προτεσταντική αυστηρότητα, εκδήλωση ασυγχώρητου ελιτισμού.
Νομίζω όμως ότι, επιτέλους, έχει ανοίξει ένας διάλογος κι ότι, τα τελευταία χρόνια, διερράγη η σιωπή και κλονίστηκαν μερικά από τα πολιτικά μας ταμπού. Ολο και περισσότεροι άνθρωποι αφυπνίζονται και θέτουν ερωτηματικά: Πώς φτάσαμε ώς εδώ ; Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει εθνική ανεξαρτησία; Πώς διαμορφώθηκε η δημοσιοϋπαλληλική στάση ζωής ; Ποια είναι, εν τέλει, η ταυτότητά μας; Μήπως αυτή η ταυτότητα είναι μια παγίδα που δεν μας επιτρέπει να εξελιχθούμε ;
Το 2012 συνέβησαν πολλά τα περισσότερα ήταν δυσάρεστα. Δυσάρεστος ήταν και ο τρόπος με τον οποίον τα προσλάβαμε και τα βιώσαμε. Ομως, κάθε τόσο, διάβαζα κάποιο άρθρο, άκουγα κάποια γνώμη που έδειχνε ότι ίσως -ίσως- γίνουμε σοφότεροι, ίσως αρχίσουμε να ερευνάμε τις κληρονομημένες πεποιθήσεις, πολλές από τις οποίες πιστεύω ότι πρέπει να απορριφθούν.
Στην Ελλάδα η έκφραση της αλήθειας απαγορεύεται - οι ιδεολογίες είναι ισχυρότερες από την αλήθεια κι ο καθένας διαμορφώνει την αλήθεια στα ιδεολογικά του μέτρα.
Πριν από μερικούς μήνες με κάλεσαν σ' ένα σεμινάριο ελληνικού πανεπιστημίου. Η αίθουσα ήταν γεμάτη σκουπίδια - στο δάπεδο υπήρχαν πεταμένα κύπελλα καφέ και πλαστικά καλαμάκια. Οταν διαμαρτυρήθηκα και βάλθηκα να τα μαζεύω και να τα ρίχνω στον λεγόμενο «κάλαθο», οι φοιτητές μου είπαν «έχουν μειωθεί τα κονδύλια».
Μας λείπει η στοιχειώδης μέριμνα για τον δημόσιο χώρο επειδή «έχουν μειωθεί τα κονδύλια» ;
Σημειώνω εδώ την απάθεια των καθηγητών, οι οποίοι, αν κρίνω από το ξινισμένο ύφος, θεώρησαν την παρέμβασή μου απρεπή διότι δεν «ήταν δική μου δουλειά».
Αυτή λοιπόν είναι η Ελλάδα : για όλα όσα πάνε στραβά φταίνε τα «κονδύλια» δεν αναγνωρίζεται καμιά προσωπική πρωτοβουλία πάντοτε φταίει κάποιος ή κάτι έξω και μακριά από μας.
Στις σπάνιες στιγμές της αισιοδοξίας σκέφτομαι πως ο διάλογος, ο τόσο αργοπορημένος και διστακτικός, θα αλλάξει αυτό το κατεστημένο οδηγώντας μας σε καινούργιες αξίες και προβάλλοντας καινούργια κοινωνικά πρότυπα. Αυτά τα πρότυπα επιμένω ότι πρέπει να αναζητηθούν στον ευρωπαϊκό και αμερικανικό πολιτισμό, όχι στον πολιτισμό της Κίνας ή της Βόρειας Κορέας.
Ολοι οι άνθρωποι είναι ίσοι μπροστά στον νόμο, αλλά δεν είναι ίσοι ως προς το πολιτιστικό τους υπόβαθρο : άλλες πολιτιστικές αποσκευές έχει ο Αλγερινός βοσκός από τα βουνά του Ατλαντα, άλλες ο Ευρωπαίος πολίτης με τέσσερις αιώνες δημοκρατικού πολιτεύματος και δύο αιώνες κοσμικού κράτους.
Η κρίση χρέους και θεσμών θα συνεχιστεί και το 2013. Θα συνεχιστεί και ο διάλογος. Χωρίς αυτόν τον διάλογο θα παραμείνουμε παιδιά σαν τον Πίτερ Παν : μια χώρα που αρνείται να ενηλικιωθεί - η χώρα του Ποτέ - Ποτέ.
