“ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ”
του Σταύρου Ψυλλάκη διάρκεια :87'
προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ “ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ” του Σταύρου Ψυλλάκη.
Στο ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη παρακολουθούμε την ιστορία ανθρώπων, σε απίστευτες για τα σημερινά δεδομένα συνθήκες, που δίνουν έναν αγώνα αξιοπρέπειας και ένα παράδειγμα στάσης ζωής, δυσεύρετα στην εποχή μας. “Πρωταγωνιστές” και “αφανείς” ήρωες αυτής της ιστορίας, πέρα από ιδεολογίες, ενσαρκώνουν κάτι πολύ σημαντικό: βαθιά προσήλωση στον ίδιο τον άνθρωπο και στην αξιοπρέπειά του.
22 Ιουνίου 1962. Ένα μικρό κότερο αναχωρεί από τη Γλυφάδα με προορισμό την περιοχή του Οτράντο, στη Νότια Ιταλία. Ενας γέρος ναυτικός και ο γιός του φυγαδεύουν παράνομα 4 άνδρες και 2 γυναίκες. Οι παράνομοι, επικηρυγμένοι, αντάρτες Νίκος Κοκοβλής, Παγώνα Κοκοβλή (αδερφή του Νίκου), Αργυρώ Πολυχρονάκη, Σταμάτης Μαριόλης, Γιάννης Λιονάκης και Κωστής Λιονάκης (αδερφός του Γιάννη), αφού κρύβονταν για 15 περίπου χρόνια στο Νομό Χανίων, στη Δυτική Κρήτη, έφευγαν από την Ελλάδα με εντολή του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η αναχώρησή τους, ήταν ο ελληνικός επίλογος μιας απίστευτης προσπάθειας επιβίωσης, σε μια πολύ μοναχική διαδρομή που ξεκινούσε με το τέλος του Εμφυλίου στην Κρήτη.
Στην Κρήτη ο Εμφύλιος πόλεμος άρχισε τον Απρίλιο του ’47, ένα χρόνο σχεδόν αργότερα από την υπόλοιπη Ελλάδα και τέλειωσε ένα χρόνο νωρίτερα από τη συντριβή των ανταρτών στο Γράμμο (’49). Στην Ανατολική Κρήτη, η εξολόθρευση των ανταρτών έγινε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στη Δυτική Κρήτη, την άνοιξη του 48, γύρω στους 300 αντάρτες, με 13 γυναίκες ανάμεσα τους, συγκεντρώθηκαν στην ελεύθερη περιοχή του Ομαλού. Το μέλλον τους κρίθηκε στη μάχη της Σαμαριάς, τον Ιούνιο του ’48.
Από τη μάχη της Σαμαριάς γλύτωσαν περίπου 100 αντάρτες. Ένα χρόνο μετά, είχαν μείνει καμιά 40αριά, σε όλες τις επαρχίες του Ν. Χανίων. Διασκορπισμένοι και ακέφαλοι, κρύβονταν κυρίως στα Λευκά Ορη, τις Μαδάρες, όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι. Όταν καταφέρνουν να συγκεντρωθούν, τον Απρίλιο του ’49 στις Χώσες, τη θέση των σκοτωμένων αρχηγών, Τσιτήλου και Μακρυδάκη, παίρνουν η Βαγγελιώ Κλάδου και ο Νίκος Κοκοβλής.
Τέλος Αυγούστου του ’49. Ήττα του Δημοκρατικού Στρατού. Όσοι αντάρτες επέζησαν και δεν αιχμαλωτίστηκαν υποχωρούν στις γειτονικές Λαϊκές Δημοκρατίες. Όμως από την Κρήτη δεν μπορούν να φύγουν. Εγκλωβισμένοι στα Λευκά Όρη, οι αντάρτες που έχουν απομείνει, κρύβονται σε απόκρημνες σπηλιές, σε καταφύγια, σε δύσβατα μέρη. Ο ένας μετά τον άλλο σκοτώνονται ή συλλαμβάνονται.
Γύρω στο ’50 έχουν μείνει 14. Ανάμεσα τους και οι 6 αντάρτες που διέφυγαν το ’62 στην Ιταλία. Για να επιβιώσουν διασκορπίζονται. Ο Νίκος Κοκοβλής και η Αργυρώ Πολυχρονάκη, από τις σπηλιές του Αποκόρωνα όπου κρύβονταν αρχικά, θα περάσουν με βάρκα απέναντι, στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου. Στόχος τους η ευκολότερη πρόσβαση στην πόλη των Χανίων και η ανασυγκρότηση των παράνομων κομματικών οργανώσεων.
Εδώ, θα βρουν ασφαλή κρυψώνα, στον Κυριάκο Στρατηγάκη, έναν ντόπιο χωρικό που ζει με τη γυναίκα του Γεωργία και τα 3 ανήλικα παιδιά τους στο χωριό Πλακούρες. Είναι πρόσωπο απολύτου εμπιστοσύνης και θα δεχτεί να τους φιλοξενήσει για λίγες ημέρες στο στάβλο του, τον Τρουλίτη. Σιγά, σιγά ο στάβλος και ο γειτονικός βόθρος, θα μετατραπούν από τον Κυριάκο και τη Γεωργία σε απρόσιτη κρυψώνα και οι λίγες ημέρες φιλοξενίας θα γίνουν τελικά 12 ολόκληρα χρόνια σε συνθήκες τρομακτικής δυσκολίας και κινδύνων.
Το κυνήγι των παρανόμων συνεχίζεται αμείωτα όλη τη δεκαετία του 50. Το 1958 έχουν μείνει 8. Οι υπόλοιποι έχουν σκοτωθεί ή συλληφθεί. Η ΕΔΑ, γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση και οι παράνομοι παίρνουν εντολή από το Κόμμα, να φύγουν στο εξωτερικό. Οι 6 από αυτούς θα μεταβούν σταδιακά στην Αθήνα και από εκεί θα οργανώσουν τη διαφυγή τους αρχικά στην Ιταλία.Πίσω τους, στην Κρήτη, έμεναν 2 ακόμα αντάρτες από την ίδια κάποτε αρχική ομάδα : ο Γιώργης Τζομπανάκης και ο Σπύρος Μπλαζάκης. Δεν ακολούθησαν. Μένουν και κρύβονται. Θα εμφανιστούν το 75, μετά τη μεταπολίτευση, αφού αμνηστευθούν ...
Οι 6 παράνομοι αναχωρούν το 1962, από τη Γλυφάδα. Από εδώ, με τη βοήθεια Ιταλών συντρόφων, διέφυγαν στη Βουδαπέστη και από εκεί, μετά από 6 μήνες, έφτασαν στην Τασκένδη της Σοβιετικής Ενωσης. Ο Νίκος και η Αργυρώ Κοκοβλή έμειναν εκεί 14 χρόνια. Όπως έγραψαν αργότερα στο βιβλίο τους «τα οράματα και οι προσδοκίες τους διαψεύστηκαν από τον υπαρκτό σοσιαλισμό που γνώρισαν». Διαφώνησαν με το ΚΚΕ από το οποίο διαγράφτηκαν στη διάσπαση του 1968. και ακολούθησαν το ΚΚΕ εσωτερικού. Επαναπατρίστηκαν το 1976 Ο Νίκος Κοκοβλής έφυγε από τη ζωή στις 11 Αυγούστου 2012.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΣΤΑΥΡΟ ΨΥΛΛΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΝΑ ΜΑΣ ΣΤΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΑΛΛΟΥΜΕ ΣΤΟ ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΩΝ.
ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΩΝ
Χώρος κοινωνικού πολιτικού και πολιτιστικού
προβληματισμού και παρέμβασης
Α’ Πάροδος Βότση 5 (πεζόδρομος) - Κατερίνη
Ανοιχτό κάθε
ΔΕΥΤΕΡΑ - ΤΕΤΑΡΤΗ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
από τις 8 το βράδυ
Στο Στέκι Πολιτών λειτουργούν
το Χαριστικό Παζάρι
κάθε Δευτέρα –Τετάρτη-Παρασκευή 6-8 μ.μ
και το Ανταλλακτικό Παζάρι
κάθε Τετάρτη 6-8μ.μ
του Δικτύου Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης Πιερίας από την Οικολογική Ομάδα «Μητέρα Γη»www.motherearth.gr
