Ο εμπλουτισμός θα γίνεται σ’ έναν σύγχρονο ανακαινισμένο πεστροφογεννητικό σταθμό στην Καλαμπάκα Τρικάλων, ο οποίος θα διοχετεύει σε ετήσια βάση στον Ασπροπόταμο (όπως...
αποκαλούν οι ντόπιοι τον Αχελώο) εκατοντάδες χιλιάδες πέστροφες. Σε επόμενο στάδιο ο σταθμός θα τροφοδοτεί με πέστροφα και τα υπόλοιπα ποτάμια της χώρας.
Στο εξής, το εκλεκτό ψάρι του γλυκού νερού θα παρακολουθείται από τους επιστήμονες, καθώς η ύπαρξή του στα ποτάμια και στις λίμνες της χώρας αποτελεί έναν βασικό βιοδείκτη και αποδεικνύει ότι το οικοσύστημα είναι υγιές.
Η πρωτοβουλία ανήκει στο δασαρχείο Καλαμπάκας, το οποίο, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τη γ.γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας, Πόπη Γερακούδη, αποφάσισαν από κοινού την επαναλειτουργία και τη χρηματοδότηση του πεστροφεγεννητικού σταθμού, που τα τελευταία χρόνια υπολειτουργούσε.
Οι εγκαταστάσεις του σταθμού, ο οποίος αποτελείται από δεκάδες δεξαμενές αναπαραγωγής, βρίσκονται μέσα σε ένα ελατόδασος απείρου κάλλους. σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, στη θέση Κουκουφλί στις όχθες του Ασπροποτάμου. Ηταν ο πρώτος πεστροφογεννητικός σταθμός της χώρας και στήθηκε το 1973.
Σήμερα, ωστόσο, δεν έχει κανέναν εργαζόμενο να απασχολείται στην εγκατάσταση και έτσι η λειτουργία του βασιζόταν αποκλειστικά σε εθελοντική δουλειά των κατοίκων της περιοχής.
Σοβαρή μείωση
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο πληθυσμός της πέστροφας έχει δεχθεί την τελευταία δεκαπενταετία πολύ σοβαρό πλήγμα και ο αριθμός του μειώνεται δραματικά. Βασικοί παράγοντες που επιδρούν σε αυτή τη μείωση είναι η κλιματική αλλαγή που αύξησε τη θερμοκρασία των νερών, καθώς και η παράνομη αλιεία που γίνεται συστηματικά στα ποτάμια.
Μάλιστα, όπως είχε αποκαλύψει η Realnews στις 15/1/2012, οι επιτήδειοι λαθραλιείες δεν διστάζουν να χρησιμοποιούν δοχεία με χλωρίνη, ακόμα και μπαταρίες αυτοκινήτου στα ρέματα, κάνοντας ηλεκτροσόκ στην πέστροφα αλλά και στους υπόλοιπους υδρόβιους οργανισμούς που ζουν στο ποτάμι, με αποτέλεσμα να έχουν εξαφανίσει το είδος σε αρκετούς από τους παραποτάμους του Αχελώου.
Η πρωτοβουλία του δασαρχείου Καλαμπάκας αποσκοπεί στην αποκατάσταση αυτής της οικολογικής ζημιάς με την παράλληλη αύξηση των αποθεμάτων και την παρακολούθηση της πέστροφας.
«Σκοπός μας είναι να λειτουργήσει ο σταθμός με μόνιμο προσωπικό και με εξειδικευμένους επιστήμονες. Ετσι θα καταφέρουμε να κάνουμε σωστή διαχείριση του πληθυσμού και να αυξήσουμε σημαντικά τα αποθέματα του Αχελώου», επισημαίνει στη Real planet o δασολόγος του δασαρχείου Καλαμπάκας Τηλέμαχος Πινιάρας.
Κάθε χρόνο στις δεξαμενές του σταθμού αναπαράγονταν περίπου 70.000 με 100.000 ιχθύδια (γόνος ψαριών). Η αναπαραγωγή της πέστροφας, το λεγόμενο «άρμεγμα», ξεκινά στα τέλη Ιανουαρίου.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, οι θηλυκές πέστροφες «αρμέγονται» και τα αβγά τους τοποθετούνται μέσα σε έναν χυλό που περιέχει το σπέρμα των αρσενικών ψαριών, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η τεχνητή αναπαραγωγή του είδους στις δεξαμενές. Επειτα ο γόνος που δημιουργείται απελευθερώνεται στον Αχελώο και στους παραποτάμους του.
Λόγω του ότι δεν υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό για να κάνει τη σημαντική αυτή δουλειά, το δασαρχείο αναγκάζεται να καλεί συνταξιούχους πρώην εργαζόμενους στον σταθμό, οι οποίοι γνωρίζουν την τέχνη της γονιμοποίησης της πέστροφας.
Η βοήθεια του Πανεπιστημίου
Για την αντιμετώπιση αυτού του δυσάρεστου φαινομένου ζητήθηκε η βοήθεια από το τμήμα Γεωπονίας - Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το οποίο ασχολείται εκτενώς με την κόκκινη πέστροφα των ελληνικών ποταμών.
Το πανεπιστήμιο θα συνδράμει στην αναβάθμιση του σταθμού με τις πιο σύγχρονες υποδομές και θα προσπαθήσει να καταγράψει το είδος στον Ασπροπόταμο, κάτι που, δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν γινόταν.
«Σε πρώτη φάση, στον πεστροφογεννητικό σταθμό θα τοποθετηθούν δύο μονάδες οξυγόνωσης των δεξαμενών, κάτι που θα βοηθήσει και στον τριπλασιασμό της αναπαραγωγής του γόνου που θα φτάσει έως και τα 300.000 ιχθύδια πέστροφας τον χρόνο», εξηγεί ο ιχθυολόγος και πρόεδρος του τμήματος Δημήτρης Βαφίδης και συνεχίζει: «Σε δεύτερη φάση οι ερευνητές και άλλοι φοιτητές του τμήματός μας θα επισκέπτονται τον σταθμό, ώστε να κάνουν περαιτέρω μελέτες για τη συμπεριφορά του εκλεκτού αυτού είδους. Επειτα θα στηθεί ένα καλά ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και διαχείρισης του πληθυσμού πέστροφας στον Αχελώο».
Από τον Ιανουάριο
Το δασαρχείο εκτιμά ότι εάν ο πεστροφογεννητικός σταθμός φτάσει στην τριπλάσια ποσότητα αναπαραγωγής του γόνου, θα έχει τη δυνατότητα να διανέμει πέστροφες στους υγιείς ποταμούς όλης της χώρας.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, η αναβάθμιση του σταθμού πρόκειται να ξεκινήσει στις αρχές Ιανουαρίου.
Μία από τις πιο σοβαρές απειλές που αντιμετωπίζει η κόκκινη πέστροφα του Αχελώου είναι ο υβριδισμός του είδους. Οι επιστήμονες ανησυχούν, καθώς η «ξαδέλφη» της, η αμερικάνικη πέστροφα, αρχίζει να κάνει σποραδικά την εμφάνισή της στα ευρωπαϊκά ποτάμια και λίμνες, κάτι για το οποίο ευθύνεται αποκλειστικά ο άνθρωπος.
«Μέχρι στιγμής, στον Αχελώο δεν έχει επιβεβαιωθεί ο υβριδισμός του ενδημικού είδους από την αμερικανική απειλή, ωστόσο επαγρυπνούμε», δηλώνει ο δασολόγος Τ. Πινιάρας, προσθέτοντας: «Αλλωστε, η αύξηση του είδους που θα πραγματοποιηθεί στον ανακαινισμένο πεστροφογεννητικό σταθμό αποσκοπεί και στην επιπλέον θωράκιση της άγριας πέστροφας για να μην επιμολυνθεί».
