ΘΩMAΣ KOPOBINHΣ
Φιλόλογος, συγγραφέας και τραγουδοποιός.
Γράμμα στον αδελφό Γιώργο Iωάννου που λείπει είκοσι χρόνια στην καταπακτή
«ΘEATHΣ σε πολλά της ζωής» κι εγώ, όπως εσύ, «προσωρινός βέβαια»1, ενδοσκοπών βυθίζομαι. Ελληνικός λαός, πόθοι, αν θυμάσαι, σκοτεινοί στα μάτια τότε. Εμφύλιος φόβος. Παρακαλεστά πολλές φορές για ένα «γεια σου». Πελαγωμένα τώρα βλέμματα αστόχαστα. Ταχέως βάδην προς οδόν Κουτουρού. «Για ένα φιλότιμο» και μόνο παίρνει αξία η ζωή μας. Εκπτώσεις, όλα τα είδη ποιότητος η χώρα. Λαμπηδόνες Αθηνών, στιλβώματα ενδεών βίων. Πληροφορίες τηλεοπτικώς, ρωμαίικα κάτω της τιμής. Oψιμη αναγνώριση ποιητή Σαχτούρη έστω από ψιχία συμπολιτών. Στην πολυκατοικία του εννοώ. Σύλληψις εφήβων -χρήση κάνναβης-γραμμάριο 1,5- παράβολο 250 ευρώ. Χρήση κοκαΐνης ελευθέρα αναλόγως. Σύνοικος Αρλέτα μονομάχος διηνεκής. Καημός αδιάλειπτος «μη γίνεσ' ένα μ' αυτά τα καθιστόζωα που σωφάρουν εξουθενωμένα και δένονται στ' αυτοκίνητα»2. Φιλιά στον Καρούζο. Νήσος Μεγίστη, πανέρημος. Προμήθειες από αγορά «προαιώνιου» εχθρού. Οι μύθοι πάντα προσφιλή καταφύγια των αδυνάτων. Παραλογές και δράματα στην ενδοχώρα. Της νύφης που κακοτύχησε. Λιγοστεύουν τα γελαστούρια. Από Σκύρου έως Νευροκοπίου, φλογισμένες φρυκτωρίες κατά φαντασίαν. Μέμνησο ημερών αρχαίων. Πού πήγαν οι λοιποί αγαπημένοι; Oταν σε φέρνω στο μυαλό, μαλακώνω. Ευτυχώς που λείπεις σε ταξίδι. Προς παντός τύπου αδέσποτα, γενική ακηδία. Τα λαϊκά τραγούδια, παραμύθιον εν τω βίω. «Μας συνοδεύει η μουσική εφ' όσον δεν γινήκαμε όνειρα»3. Κέντρα διερχομένων έτι υφιστάμενα. Στρατιώτες με ενώτια και με προσπερνούν. Ακατάδεχτοι. Βραχίονες διάστικτοι επιμελώς. Σκανδαλώδης μείωση θητείας. Κομπλεξικές μουστόγριες ακλόνητες με διακριτικά. Κατά πού βόσκει ο Μαχάων; Στυγεροί δράκοι κατά νόμον ελεύθεροι. Συχνή εμφάνιση χαμερπών λαοπλάνων δίκην εκστατικών προφητών. Γεμίσαμε εξυπνάκηδες. Θρίαμβος ημιμάθειας. Γενεά Πολυτεχνείων, στα πράγματα. Πρώην μαοϊκοί, νυν σινιέ. Παπα-ροκάδες. Μεγάλος αδερφός Μίκης ενδίδει ατυχώς σε λούστρα εποχής. Aλλοι φωτισμένοι αδερφοί, της κακομοίρας.
Βίος γκλάμουρ
«Επικράτεια πλήρης λαϊκών παζαριών. Πανάκριβα. Modiano, αρουραίοι. Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης, η καλύτερη στην Ομόνοια. Ομορφη Θεσσαλονίκη, κοσμική κυρία...» (Φωτ.: Γ. Γερόλυμπος).
Φτωχομάνα, αν ρωτάς, ολίγον και απεβίωσεν. «Είμαστε για τις καθημερινές». Φίλοι στενοί, εξ αποστάσεως. «Βοηθώ μονάχος τη φωτιά για να με κάψει»4. Μητέρα Θεσσαλονίκη, ματζίρω διαρκείας. Αναλόγως υπολογισμού επικινδυνότητος ενίοτε φυλλάδες πυρπολούνται. Αμφισβητείται η ικμάς του Βουκεφάλα. Aρχοντες αροκάνιστοι, τζουτζέδες άχαροι. Θρίαμβος αγυρτείας. Aγαλμα βατραχοειδούς εναλλάξ με σύμπλεγμα ψευδοπέους εντός γλιτζερής λιμνούλας. Τόπος συντελέσεως, μπροστά στο «Κόκκινο σπίτι», έναντι Αγια-Σοφιάς. Νυχτερινά πάρτι επιγάμια πέριξ του ιερού. Γούστο μηδέν Φαρενάιτ. Ο παπάς στους Aγιους Πάντες συμμάζεψε όλα τα πρεζόνια. Μαραγκιάζει η ψυχή μου εδώ. Τρεμοζώ στα φυλλοκάρδια της πόλης. Σεισμοπαθής Αχειροποίητος συντηρείται εσαεί. Ρευματοκρατόρισσα καλά κρατεί. Η «Γυναίκα με τα μαύρα» διέκοψε τις επισκέψεις. Τουρκόσπιτα Aνω Πόλης, νυν βιλάρες. Σα να το 'ξερες. Αλβανοί αποκλειστικώς πωλητές ελληνικής σημαίας. Οδυσσέας Τσενάι-Νέα Μηχανιώνα, φάουλ. Δήθεν σέβας προγόνων. Ελληνορθόδοξοι παλαιάς κοπής, ανίατοι, μακράν Θεών και Ελλάδος. Αη Δημήτρης, οίκος εμπορίου. Γενί χαμάμ, καπαλί5. Αριστοτέλους, παντού φραπέδες. Βιτρίνες. Βιτρίνες. Λαϊκά στέκια επιχωματώθηκαν. Θερμά φιλιά στη Σωτηρία. Εποικισμός χερσονήσου Κασσάνδρας απέτυχε. Πανεπιστήμιο, κονδυλοδίαιτο, φοιτητές εισηγητές «βίου γκλάμουρ». ΠΑΟΚ, βούτα στο κενό. Κάθε πρωί ανταπόκριση με πρωτεύουσα: Aνω Πετράλωνα-Παναγιώτης Ψωμιάδης 10-0. «Τα καλά μαντάτα αποκρύβουνε την παρουσία τους»6. Ασπασμούς στον κυρ Νίκο Πεντζίκη.
Ομίχλη, όπως γνωρίζεις. Στο πούσι πάντα μούσκεμα, μέσα και έξω. Νοτιάδες. Βαρδαράκι σπάνιο. «Κάποτε», είπες, «θα φυσήξει. Και θα φυσήξει, όπως φύσαγε»7. Καρτερώ εναγωνίως. Σέιχ σου μισοκαμένο, εμφάνιση ηδονοβλεψιών νέας εσοδείας. Παγκρατίδης αδικαίωτος. Λαμπράκης έτι αδικαίωτος, Τίγρης εξέδραμε. Γειτονιές Ακροπόλεως-Μονής Βλατάδων, ασφυ-ξία. Παραλία, κόρη αδιακόρευτη. Λιμάνι μόνο για σινεμά. Αρουραίοι. Ladadika. Τι να σε πω. Οι Εβραίοι σου, μια χούφτα. Αλμπέρτος και Λεόν Ναρ, φίλοι μας. Σε διαβάζω δυνατά πάντα στο σπίτι. Η φωνή σου χαμηλή, οι κραδασμοί μου υψηλοί. Περιβαρδάρια, νεκρή πιάτσα, χέρια δεμένα. Παλιά μπουρδέλα, όλο σκιστά κίτρινα μάτια η γειτονιά. Εργαζόμενες Βαλκάνιες πάγκαλες. Και τα δικά μας κορίτσια; Ευσπλαχνική μας Αμαλία απεχώρησε. Τρανς μετά τας δύο προς άγραν, οδός Γιαννιτσών. Θεσσαλονίκη, Πρωτεύουσα, όπως πάντα, προσφύγων. Με τα σημάδια της κι επάνω μου. Αστικά αγέλαστα, γλώσσες τραχιές απωασιατικές. Δεν κολλάμε. Μετανάστες πρώην Μπλοκ, πολυπληθείς. Βότκα, πρέφα, άγριο ξύλο. Μικρομαφίες, ομερτά. Αλβανοί πλέον εύπλαστοι Ρωσοπροσφύγων. Eχουμε ακόμη και καλά παιδιά. Αλλά ρουφιάνοι Θεσσαλονίκης, όπως Λευκός Πύργος.
Σε βάλαν στα αναγνωστικά. Μιλάς βαθιά στα νέα παιδιά. Επικράτεια πλήρης λαϊκών παζαριών. Πανάκριβα. Modiano, αρουραίοι. Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης, η καλύτερη στην Ομόνοια. Oμορφη Θεσσαλονίκη, κοσμική κυρία. Νοσταλγοί ποιήσεως αραιώνουν. «Βοήθεια, βοήθεια με πνίγουν»8. Της Κικής Δημουλά «εγκόσμια πίκρα». Αδερφέ, πού να καταφύγω; Λυκειάρχες, Κούρκοι αενάως. Λοιπό προσωπικό, «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», απαρασάλευτα. Προπαντός το τελευταίο. Από νοικοκυραίους, ένας στους τρεις, διαζύγιο στην τσέπη. Κύκλοι πνευματικοί, σινάφια εμπόρων, κύκλοι εκκλησιαστικοί, σινάφια ευπόρων. Ανθυπασπιστές, άπαντες στο πόστο τους. Λογής λαγωνικά ανακαλύπτουν τελευταία καταφύγια θηραμάτων μέσα στη Σαχάρα των πόλεων. Τα διαπομπεύουν. Τι απέγινε η κυρία Μινωταύρου; Γιώργο, οι μαθητές που σε καμάρωναν έχουν πολύ μεγαλώσει. «Η νύχτα είναι το παν»9. Ταυροκαθάψια πάντως έπαψαν να τελούνται. Νομίζω σχεδόν απ' τον καιρό που άλλαξες τόπο. Οι αγαθοί, αγαθοί, όπως τους φύλαξες στην αγαθή σου μνήμη. Ποιος πραγματικά θα μας ξεσκατώσει; Στείλε μήνυμα επειγόντως. Αλλόφρονες περιοδικώς θεόγυμνοι. Δήθεν αισθησιακά παραληρήματα. Μην άκουσες, μπάρεμ, τίποτε για τον φονιά του αδερφού Ταχτσή; Μπας και λούφαξε σε καμιά καβάντζα κατά 'κει. Λέω, γιατί έχεις μύτη εσύ ή κάτι, μπορεί, σου σφυρίξαν. Oλοι φοβούνται εδώ μήπως οι «γκαίη» κυβερνήσουν. Aκου «γκαίη». Το περίμενες; Ξέρεις εσύ από παπαδαριό. Δηλαδή το «κουσούρι» στην εξουσία. Μήπως τους την πήραν ήδη και δεν το ξέρουν;
Φιλιά στη Φλέρυ. Και στη Διδώ. Φιλιά στον Αχιλλέα. Πολλές φορές ανεβαίνω στην Πύλη της Παλαιολογίνας και φωνάζω. Με τρώνε οι τύψεις όταν λουφάζω. Τι καλά να διέκοπτες το ταξίδι. Οι αρχηγοί δεν αστειεύονται. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Οι συμμαχίες των επιταγμένων τραυματιών λιγοστεύουν. Μας τσιγαρίζουν. «Αυτοί που μόνο άκουγαν τώρα κραυγάζουν»10. Θέλει μαζί ξανά όλες οι ακρωτηριασμένες μοναχικότητες να υψώσουμε ανάστημα. Εξάλλου το 'χες πει (Αλίμονό μας, αν δικαιωθείς): «Κονταίνει κάθε μέρα μέσα σου η κραυγή «Ζήτω η ελευθερία»».
Θεσσαλονίκη 12-12-2004
Σημειωσεις:
1. Φράση του Γιώργου Ιωάννου.
2. Νίκος Καρούζος «Η δύναμη της προπαραλήγουσας».
3. Γιώργος Σαραντάρης.
4. Γιώργος Ιωάννου, «Σταγόνα αίμα».
5. Καπαλι (τουρκ.) = κλειστό
6. Φράση του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη από «Το μυθιστόρημα της κυρίας Ερσης».
7. Γιώργος Ιωάννου, «Η πλατεία του Αγίου Βαρδαρίου».
8. Κική Δημουλά.
9. Γιώργος Ιωάννου.
10. Γιώργος Ιωάννου «Εκβιασμός».
ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (ΑΡΧΕΙΟ)