Δραματικά χαρακτηρίζονται τα στοιχεία που προέκυψαν από την εν εξελίξει μελέτη της ομάδας φυσικής κτιριακού περιβάλλοντος του πανεπιστημίου Αθηνών με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Ματθαίο Σανταμούρη.
Η ... μέση θερμοκρασία που κατέγραψαν οι ερευνητές στους εσωτερικούς χώρους κατοικιών της Αττικής από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου ως σήμερα ήταν 15,5°C με την αντίστοιχη ελάχιστη να πέφτει στους 12,2°C τις νυχτερινές ώρες. Και αυτό σε έναν χειμώνα ο οποίος ακόμα δεν έχει δείξει για τα καλά άγριες διαθέσεις και η θερμοκρασία έπεσε ιδιαιτέρως χαμηλά μόνο για λίγες ημέρες.
Οι ερευνητές παρακολουθούν όλο τον χειμώνα, ανά 15 λεπτά, με ειδικούς αυτογραφικούς αισθητήρες 49 σπίτια στην Αττική. Μέχρι στιγμής, η πλειονότητα των νοικοκυριών που συμμετέχουν στην έρευνα δεν χρησιμοποιεί κάποια μορφή ενέργειας για θέρμανση. Μόνο λίγα από αυτά χρησιμοποιούν κάποια στιγμή περιστασιακά, όταν ο υδράργυρος πέφτει πολύ χαμηλά. Αλλά και πάλι η κατάσταση δεν βελτιώνεται, καθώς τα περισσότερα στεγάζονται σε παλιά κτίρια, χωρίς μόνωση και ενεργειακά κουφώματα.
Αυτό το γεγονός καταδεικνύουν τα στοιχεία της μελέτης, όπως και την τραγική αμέλεια της Πολιτείας τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τη θερμική ποιότητα των κατασκευών. Δεν είναι λοιπόν παράδοξο το γεγονός ότι οι ερευνητές (Μ. Σανταμούρης, Κ. Γιαννοπούλου, Π. Μυλωνάς, Σ. Αλεβίζος, Λ. Ασλάνογλου, Ε. Καρέλλη, Ν. Μάντζιος) κατέγραψαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτων των 6°C στο 8% των κτιρίων. Μάλιστα, δύο στα δέκα νοικοκυριά είχαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω από 11°C.
Κάτοικος του κέντρου της Αθήνας, ο 63χρονος οικονομολόγος είναι από τους «τυχερούς»: η θερμοκρασία στο σπίτι του κυμαίνεται από 13 ως 16°C. Είχε προνοήσει, προτού περάσει στην ανεργία, να αλλάξει τα κουφώματα του διαμερίσματός του, το οποίο βρίσκεται σε μια παλιά 40 ετών, πολυκατοικία, χωρίς θερμομόνωση. Τρία χρόνια χωρίς δουλειά, περιμένει προς το τέλος του έτους να βγει στη σύνταξη. Ως τότε δεν μπορεί να αντέξει το κόστος της θέρμανσης όπως άλλωστε και οι υπόλοιποι ένοικοι. Για να αντεπεξέλθει έχει καθιερώσει «στολή» για να κυκλοφορεί στο σπίτι: φούτερ, χοντρή φόρμα, μάλλινες κάλτσες και μια ζακέτα.
Στόχος της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν να διαπιστωθούν τα επίπεδα θερμοκρασίας που διαμορφώνονται μέσα σε κατοικίες πολιτών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος μετά την αύξηση των τιμών στις πηγές ενέργειας, αλλά και τη μεγάλη οικονομική ένδεια που μαστίζει τη χώρα. «Τα αποτελέσματα μας έχουν εκπλήξει και στην πραγματικότητα μας έχουν τρομάξει, διότι διαπιστώθηκε ότι οι συμπολίτες μας διαβιούν σε συνθήκες πέρα από κάθε όριο άνεσης, σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα, συνθήκες που στην πραγματικότητα βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό πολιτών, οι οποίοι είτε δηλώνουν άνεργοι, είτε δεν διαθέτουν χρήματα για θέρμανση, διαβιούν σε κτίρια με θερμοκρασίες κάτω από 10°C, ενώ πολίτες που ανήκαν στη μεσαία τάξη και διαθέτουν σχετικά μεγάλο σπίτι με κακή υποδομή διαβιούν πια σε θερμοκρασίες από 13 ως 16 βαθμούς», λέει ο κ. Σανταμούρης.
Η πρώην μεσαία τάξη της Κυψέλης, των Πατησίων, του Χαλανδρίου κ.α. οι σημερινοί νεόπτωχοι, με ετήσιο εισόδημα πια 8.000 και 10.000 ευρώ, ανάβουν κάποιο θερμαντικό σώμα για μια ώρα, το πολύ δύο, την ημέρα, συνήθως το βράδυ όταν η εξωτερική θερμοκρασία πέφτει κάτω από 5 ή 6°C ώστε να εξασφαλίσουν για κάποιες ώρες μια μέση εσωτερική θερμοκρασία 12-15 °C . Στην πλειονότητά τους ζουν σε διαμερίσματα των 100 και 120 τ.μ. με τζάκι και αυτόνομη θέρμανση που δεν χρησιμοποιούν πια.
Γενικότερα, οι ερευνητές μελέτησαν νοικοκυριά, με ετήσιο εισόδημα ως 14.000 ευρώ και βρήκαν ότι οκτώ στα δέκα είχαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω των 15°C, ενώ ένα στα τρία κάτω των 12°C.
