Οι άνδρες θεωρούνται το ισχυρό φύλο, αλλά όσον αφορά στα ζητήματα υγείας -επειδή είναι αμελείς με τις εξετάσεις τους, έχουν στρες, υιοθετούν συχνά επιβλαβείς συνήθειες, έχουν λιγότερο δυνατή «κράση» κ.ά.- υπολείπονται των γυναικών. Μάλιστα, υπάρχουν και κάποιες ασθένειες οι οποίες απασχολούν συχνότερα ή και μόνο άνδρες, τόσο λόγω των συνηθειών τους (για παράδειγμα επειδή μέχρι πριν μερικά χρόνια οι άνδρες κάπνιζαν και έπιναν περισσότερο) όσο και εξαιτίας των χαρακτηριστικών του φύλου τους (για παράδειγμα δεν προστατεύεται η καρδιά τους από τα οιστρογόνα, όπως συμβαίνει με τις γυναίκες). Τέτοιες είναι τα καρδιαγγειακά και τα γαστρεντερολογικά προβλήματα ή τα ουρολογικά-ανδρολογικά, που είναι σαφώς γένους αρσενικού. Για να τις αποφύγουν και να τις προλάβουν, όμως, πρέπει πρώτα να τις γνωρίσουν.
Ενότητα 1η: Στον ουρολόγο
Τα ουρολογικά προβλήματα ανήκουν σε αυτά που αγχώνουν ιδιαίτερα τους άνδρες. Παρ’ όλα αυτά, μπορούν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο αν ακολουθούν τα όσα τους λέει ο ουρολόγος και τον επισκέπτονται σε τακτική βάση, αλλά και όταν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα.
1.1. Η πρόληψη
Οι άνδρες θα πρέπει:
- Να φροντίζουν την υγιεινή των γεννητικών τους οργάνων, να χρησιμοποιούν προφυλακτικό, να ουρούν και να πλένονται καλά μετά την ερωτική επαφή.
- Να μην καπνίζουν, γιατί εκτός των άλλων το κάπνισμα σχετίζεται σαφώς με την εμφάνιση καρκίνου της ουροδόχου κύστεως. Επίσης, καθώς προκαλεί βλάβες στα αγγεία, επηρεάζει δυσμενώς και τη στυτική λειτουργία.
- Να αποφεύγουν τα καρυκεύματα, τα οινοπνευματώδη και τα αεριούχα ποτά (π.χ. τα αναψυκτικά), όπως και την καθιστική ζωή (επιδεινώνουν τα συμπτώματα της χρόνιας προστατίτιδας και της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη).
- Να πίνουν άφθονο νερό ή άλλα υγρά, ώστε να έχουν καλή διούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι ο καλύτερος τρόπος προφύλαξης από τη λιθίαση του ουροποιητικού, αλλά και πρόληψης και αντιμετώπισης των ουρολοιμώξεων.
Υπάρχει ένα σύμπτωμα από το ουροποιητικό που συνήθως περνάει από μόνο του, αλλά δεν πρέπει ποτέ να μένει χωρίς διερεύνηση. Ο λόγος για την αιματουρία, που μπορεί να οφείλεται σε κάτι αθώο, όπως είναι μία λοίμωξη ή μία πέτρα, αλλά ενδέχεται να κρύβει ακόμα και μία κακοήθεια, που μπορεί να αποκλειστεί μόνο αν γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις.
1.2. Το τακτικό τσεκάπ
Όλοι οι άνδρες θα πρέπει (μετά τα 50) να κάνουν μία φορά το χρόνο εξέταση PSA, δακτυλική εξέταση του προστάτη από ουρολόγο και, εφόσον χρειάζεται, έναν υπέρηχο νεφρών-ουροδόχου κύστεως-προστάτη πριν και μετά την ούρηση. Αν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό κακοήθειας στον προστάτη, θα πρέπει να ξεκινήσουν τις εξετάσεις από τα 45 τους χρόνια.
Οι άνδρες παθαίνουν συχνότερα ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑ, ένα σπάνιο πονοκέφαλο, κύστη κόκκυγα (οι νεοι, μελαχρινοι και παχουλοι) και υπνική άπνοια (οι παχύσαρκοι και όσοι έχουν σαγόνι που μπαίνει προς τα μέσα Ή κοντό και χοντρό λαιμό)
1.3. Τα πιθανά προβλήματα
- Η υπερπλασία του προστάτη (σε άνδρες μέσης και μεγάλης ηλικίας), που γίνεται αντιληπτή κυρίως από κάποια αλλαγή ή δυσκολία στην ούρηση. Η ούρηση δεν είναι φυσιολογική αν απαιτεί προσπάθεια, αν συνοδεύεται από πόνο, αν έχει χαμηλή «ακτίνα», αν είναι πολύ συχνή ή αναγκάζει τον άνδρα να σηκώνεται περισσότερες από μία φορές τη νύχτα ή αν είναι επιτακτική. Αν το πρόβλημα με την ούρηση παρουσιάζεται ξαφνικά σε ένα νεότερο άνδρα, μπορεί να πρόκειται για μία λειτουργική διαταραχή ή και για κάτι που χρήζει διερεύνησης (π.χ. να σχετίζεται με ένα νευρολογικό πρόβλημα).
- Κάποιος όγκος στους όρχεις (αφορά νέους άνδρες και έχει καλή πρόγνωση), που μπορεί να μη συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα (π.χ. πόνο).
- Η ορχίτιδα, η επιδιδυμίτιδα και η ορχεοεπιδιδυμίτιδα (η φλεγμονή του όρχεως ή/και της επιδιδυμίδας), που εμφανίζονται συνήθως με πόνο, οίδημα της περιοχής ή και πυρετό. Όμως, ο έντονος πόνος μπορεί να οφείλεται και στη συστροφή του όρχεως, μια επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση, ή σπανιότερα στον καρκίνος του όρχεως.
- Η οξεία προστατίτιδα, που μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορα συμπτώματα, από ήπια δυσκολία ή πόνο κατά την ούρηση μέχρι βαρύτερες μορφές λοίμωξης με υψηλό πυρετό ή ακόμα και με πλήρη αδυναμία ούρησης.
- Η χρόνια προστατίτιδα, η οποία προκαλεί συμπτώματα που, αν και ηπιότερα, ταλαιπωρούν τους ασθενείς για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.
- Τα προβλήματα στη στύση που επιμένουν ή/και ενοχλούν τον άνδρα. Σε άνδρες μέσης ηλικίας, τα προβλήματα στύσης μπορεί να προειδοποιούν για μία κακή κατάσταση των αγγείων του οργανισμού που ακόμη δεν έχει εκδηλωθεί με άλλα συμπτώματα.
Τα καρδιαγγειακά αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου ανδρών και γυναικών. Όμως, οι άνδρες κρατούν την πρωτιά στις νέες ηλικίες, τόσο επειδή δεν προστατεύονται από τις ορμόνες τους όπως οι γυναίκες όσο και επειδή κάνουν
ανθυγιεινές επιλογές ζωής.
2.1. Η πρόληψη
Για την καλύτερη υγεία του γαστρεντερικού αλλά και του πεπτικού συστήματος:
- Θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων σοκολάτας, καφέ, αλκοόλ, γλυκών ταψιού, μπαχαρικών και τηγανητών.
- Είναι σκόπιμο να γίνονται τουλάχιστον 3 (ή ιδανικά 6) γεύματα την ημέρα και να αποφεύγεται το βαρύ φαγητό αργά το βράδυ.
- Καλό είναι να περιλαμβάνει η διατροφή πολλές φυτικές ίνες, που βοηθούν στις κενώσεις και θεωρείται πως προστατεύουν και από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
- Βοηθά η κατανάλωση νερού, η τακτική σωματική άσκηση (π.χ. το περπάτημα), αλλά και το να επισκέπτεται κανείς την τουαλέτα όποτε νιώθει την ανάγκη και να μην καταπιέζει τις επιταγές του εντέρου του, ώστε να αποφεύγεται έτσι η δυσκοιλιότητα.
Σκόπιμο είναι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μετά την ηλικία των 50 ετών να κάνουν μία κολονοσκόπηση (αν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό ή συμπτώματα, θα πρέπει να γίνει νωρίτερα από αυτήν την ηλικία). Επίσης, πολύ χρήσιμο μπορεί να αποδειχτεί και ένα υπερηχογράφημα κοιλίας, αν υπάρχουν ενοχλήσεις (π.χ. για να διερευνηθεί η ύπαρξη κάποιου προβλήματος στη χολή) ή σχετική κληρονομικότητα.
2.3. Τα πιθανά προβλήματα
- Γαστρίτιδα ή έλκος, όπου οι ενοχλήσεις (πόνος, ρέψιμο, δυσπεψία) προκύπτουν κατά κανόνα μετά την κατανάλωση φαγητού ή αλκοόλ.
- Έλκος του δωδεκαδακτύλου, όπου οι ενοχλήσεις εμφανίζονται ξαφνικά και περνάνε συνήθως με τη λήψη φαγητού.
- Χολολιθίαση, που συνδυάζει πόνο και εμετούς μετά το φαγητό.
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, που εκφράζεται με πόνο, διαταραχές των κενώσεων και φούσκωμα.
- Οισοφαγίτιδα, αλλά και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, που συνοδεύονται κυρίως από καούρες και δυσπεψία μετά την κατανάλωση φαγητού, ειδικά όταν είναι βαρύ και πολύ.