"Η σοβαρή οικονομική κρίση που έχει χτυπήσει την Ελλάδα για πέντε χρόνια...
αναγκάζει τους Αλβανούς μετανάστες που αναζητούσαν στη χώρα διέξοδο από τη φτώχεια, να επιστρέψουν στην πατρίδα τους".
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, περίπου 180.000 Αλβανοί από τους 600.000 που είχαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα, έχουν ήδη επιστρέψει στην πατρίδα τους τα τελευταία χρόνια, αφήνοντας πίσω ότι μέχρι πρότινος φάνταζε παράδεισος αφήνοντας πίσω τη φτώχεια.
"Οι άνθρωποι επιστρέφουν γιατί δεν υπάρχει πια δουλειά εδώ και αν και στην Αλβανία είναι δύσκολα, έχουν τουλάχιστον μια στέγη ως καταφύγιο" δηλώνει ο Εφε Φειν Οσμαν πρόεδρος της αλβανικής κοινότητας στην Αθήνα.
Πολλοί απ΄όσους επιστρέφουν ήταν μακριά από την πατρίδα τους για περισσότερα από δέκα, δεκαπέντε ή και είκοσι χρόνια. Καθότι γειτονική χώρα (η Ελλάδα), οι περισσότεροι είχαν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν συχνά-πυκνά στα χωριά και της πόλεις τους ενώ ξενιτεύτηκαν με στόχο να χτίσουν ένα σπίτι ή να βοηθήσουν τα μέλη της οικογένειας που έμειναν πίσω.
"Ο αδελφός μου έφυγε πέρσι μετά από 19 χρόνια ως οικοδόμος στην Αθήνα. Με την κρίση σταμάτησαν και οι κατασκευές και δεν είχε άλλη επιλογή από το να επιστρέψει στην οικογένειά του. Είναι άνεργος αλλά τουλάχιστον έχει ένα σπίτι και τα παιδιά του μπορούν να πάνε στο σχολείο" λέει η Έλσα Ίμι που διαμένει στην Αθήνα.
Η ίδια μπορεί και συνεχίζει να διαμένει στην Ελλάδα εργαζόμενη ως οικιακός βοηθός σε διάφορα σπίτια ενώ ο σύζυγός της, εργάτης οικοδομών, κάνει επίσης κάθε δουλειά. Στο πάρκο που η Έλσα βγαίνει βόλτα με τα παιδιά της, βλέπει πλέον τους μισούς Αλβανούς απ΄όσους έβλεπε πριν λίγα χρόνια.
Η Αλβανία, με 2,8 εκατομμύρια κατοίκους, είναι μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης με ένα μέσο μισθό 250 ευρώ και το επίσημο ποσοστό ανεργίας να ανέρχεται στο 13,3%.
Υπολογίζεται ότι 1,5 εκατομμύριο Αλβανοί μετανάστευσαν μετά την πτώση του καθεστώτος το 1991, με τους μισούς να κατευθύνθηκαν στη γειτονική Ελλάδα. Τώρα, όμως, η μάστιγα της κρίσης στην Ελλάδα έριξε σε τέτοιο επίπεδο την ποιότητα ζωής που δεν υπάρχει άλλος δρόμος.
Η επιστροφή στην Αλβανία και η ζωή εκεί δεν είναι εύκολη υπόθεση. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση των Τιράνων ενέκρινε μια στρατηγική για την υποστήριξη και επανένταξη των επαναπατριζόμενων, που αποτελεί κι απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι περισσότεροι από αυτούς αγωνίζονται να βρουν δουλειά, να έχουν υγειονομική περίθαλψη και να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους, πολλά από τα οποία έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα.
Μεταξύ του 2010 και του 2012, περίπου 3.530 Αλβανοί επισκέφτηκαν γραφεία ευρέσεως εργασίας στην Ελλάδα και το 86% αυτών εν τέλει επέστρεψαν στη χώρα τους. Μόνο ένας στους δέκα κατάφερε να βρει δουλειά ενώ ένα άλλο 15% παρακολούθησε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Απασχόλησης.
«Κανείς δε μας βοήθησε. Το αλβανικό κράτος είναι απών ή υπάρχει μόνο για να μας κλέβει. Είναι χειρότερα απ΄ότι στην Ελλάδα. Τα έσοδα λιγότερα και οι τιμές των τροφίμων υψηλότερες» παραπονιέται ο Σχιγίρι Σχίνι που επέστρεψε με την οικογένειά του στην Αλβανία φέτος μετά από τρεις δεκαετίες που έζησε στην Αθήνα.
Ωστόσο, ο Σχαχίνι που εργάστηκε στην οικοδομή, με χρήματα που μάζεψε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ελλάδα και με σκληρή δουλειά, ήταν σε θέση να νοικιάσει ένα μικρό διαμέρισμα στα Τίρανα, εξασφαλίζοντας την επιβίωση των τριών μελών της οικογένειάς του.
Τα παιδιά τους βρίσκουν ακόμη πιο δύσκολη την προσαρμογή στη νέα τους ζωή αφού δεν είναι εξοικειωμένα με τη γλώσσα ενώ έχουν ζήσει μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα. Για παράδειγμα ο Μπεσμιρ, ο νεότερος γιος του, ο οποίος άφησε την Αλβανία όταν ήταν μόλις ενός έτους, αντιμετωπίζει τα προσβλητικά σχόλια συμμαθητών του λόγω παράξενης προφοράς ενώ τον φωνάζουν με το παρατσούκλι ο «Έλληνας».
Για να βοηθήσει τους επαναπατριζόμενους, το υπουργείο Παιδείας, αποφάσισε φέτος να εισάγει ειδικά μαθήματα για μαθησιακές δυσκολίες, για τα παιδιά των Αλβανών μεταναστών, πριν φοιτήσουν στα δημόσια σχολεία.
Παρολαυτά, η ελληνική κρίση είχε θετική επίδραση για την Αλβανία. Παρά το γεγονός ότι η βαλκανική χώρα έχει πάψει να δέχεται εμβάσματα από τους μετανάστες της, οι φόβοι για ελληνική χρεοκοπία των τελευταίων τριών χρόνων, οδήγησε τους Αλβανούς της Ελλάδας, να μεταφέρουν τα κεφάλαια ύψους 2 δισεκατομμυρίων από την Ελλάδα στην Αλβανία".
